Uzman Adli Psikolog Hazar Çoli Yıldırımer, aileleri, uyuşturucu madde kullanımı konusunda bilgilendirdi. Voice Of The Island için yazı hazırlayan Yıldırımer, çocukların bonzai kullanıp kullanmadığını anlamanın yollarını açıkladı.
İşte o yazı
Uyuşturucu madde tıbbi (medikal) amaçlar dışında farklı amaçlarla kullanıldığı zaman; insanların maddi ve manevi durumu ayrıca sağlığı üzerinde de olumsuz etki oluşturarak, psikolojik ve fiziksel bağımlılığa sebep olur. Bilimsel açıdan bir maddenin uyuşturucu ve uyarıcı olarak nitelendirilebilmesi için; kişinin merkezi sinir sistemini etkilemesi, bağımlılık oluşturması (fiziki yada psikolojik), kişiye sağlık ve sosyal bakımdan zarar oluşturması, kanunların bulundurulmasını, kullanılmasını ve satışını yasaklaması gerekir.
Bağımlılık: Zarar verici sonuçlar doğurmasına karşın, zorunlu bir şekilde madde arama ve kullanma ile devam eden tekrarlayıcı bir beyin hastalığıdır. Bu hastalığa zarar verici davranışlar da eşlik etmektedir. Bağımlılık, hem beyni hem de davranışları etkileyen bir hastalıktır. Bağımlılığın bir hastalık olduğu unutulmamalı ve göz ardı edilmemelidir.
Kişi bağımlıdır diyebilmemiz için: Tasarlandığından daha uzun süre ve yüksek miktarlarda madde alınması (tolerans), sık ve başarısız bırakma girişimleri, maddeyi sağlamak, kullanmak ya da bırakmak için büyük zaman harcama, madde kullanımı nedeni ile sosyal, mesleki ve kişisel etkinliklerin azalması ya da tamamen bırakılması, zarar görmesine rağmen madde kullanımını sürdürmesi ve yoksunluk belirtileri gibi belirtilerin üç tanesinin veya daha fazlasının bulunması ve bu belirtilerin 12 ay devam etmesi sonucu kişinin bağımlı olduğu anlaşılmaktadır.
Ülkemizde En Yaygın Olan Bonzai Kullanımı
“Sentetik kannabinoid, sentetik marihuana” olarak bilinen madde, marihuana’ya kimyasallar eklenerek oluşturulmaktadır. Bonzai genel olarak, tütün veya normal marihuana ile karıştırılarak sigara gibi sarılarak veya pipo ve bong (nargile benzeri bir alet) yardımıyla kullanılmaktadır. Genellikle kullanıcılar; mod yükselmesi (keyif), rahatlama ve algılama değişimi yaşadıklarını söylerler.
Bonzai’nin Genel Etkilerinden (Zararlarından) Söz Edecek Olursak: kişinin genel hareketlerinde yavaşlama, baş dönmesi, kusma, kişinin bilincini kaybetmesi, halüsinasyonlar görme, kaygı artışı, çarpıntı, gözlerde belirgin değişiklikler (kısılma, kızarma, göz bebeği genişlemesi..), ağız kuruluğu, hafıza kaybı, yavaş konuşma, görme ve duyma algılarını etkileme, zorlu nefes alma, duygu ve düşünce bozuklukları, geçici felç, kan şekeri düşüklüğü gibi birçok etkisi ve zararı bulunmaktadır. Beyin hücrelerinde kısa sürede hasara yol açar, şizofreniye benzer bir durum ortaya çıkarabilir ve ani kalp durmalarına neden olur. Bonzai çok kısa sürede kişide akıl hastalığı yapabilen bir maddedir. Ve maalesef tek kullanımda bile ölümle sonuçlanabilmektedir. (Tek dozda dahi ölüm riski vardır.) Bonzai alındıktan sonra vücuttaki etki süresi, içindeki etken maddelerin çeşidine ve dozajlarına göre değişir ve saatlerce de sürebilir.
Madde Kullanımına Neden Olan Faktörler: Arkadaş çevresinin ve ortamının etkileri, aile ve ebeveyn, bireysel etkenler, biyolojik-genetik etkenler, sosyal ve çevresel etkenler madde kullanımının temel sebepleridir. Ülkemizde özellikle gençlerde madde kullanımına başlama durumu en sık olarak arkadaş çevrelerinde görülmektedir.
Çocuğunuz Bonzai Kullanıyorsa Nasıl Anlarsınız?
Çocuklarınızda ruhsal ve davranışsal anlamda beklenmeyen bir saldırganlık, aileye normal dışı gelen davranışlar, agresyon, hal/hareketlerde değişiklikler, gözlerinde kanlanma veya normalde olmayan değişiklikler örneğin gözlerin kısık yada kanlı olması, uyku bozukluğu, çocuğunuz normalde yapmaz diyebileceğiniz farklı tavırları olabilmektedir. Ayrıca vücut sıcaklığı yükselir ve bu yüzden terlemeler görülür, ağrı duyusu azalır (bunun etkisiyle vücudun değişik yerlerine piercing veya dövme yaptırabilirler), hareketleri yavaşlar ve yüz ifadesi donuklaşır, gözleri kaçabilir, vücutlarını, kol ve bacaklarını farklı bir pozisyona sokarlar ve uzun süre öyle kalabilirler.
Çocuğunuz telefon konuşmalarına ve para kullanımına dikkat ediniz. Birçok vakada telefonda şifreli, maddeye verilen farklı isimlerle size garip gelen gizli saklı telefon görüşmeleri, çocuğunuzun gittiği yeri söylememesi ve saklaması ayrıca para harcamada farklılık, para gizleme yada hemen tüketme gibi parasal durumlar da birer gösterge olabilmektedir. Çocuğunuzun çok sık tatlı şeyler tüketmesi de belirti olabilmektedir çünkü kullanılan madde kan şekerini düşürdüğü için tatlı tüketme ihtiyacı yaşanmaktadır. En önemli belirtilerden birisi bütün bu göstergelerle birlikte çocuğunuzun çok sık yalanlar söylemesidir.
Son Olarak;
Maalesef son yıllarda ülkemizde birçok uyuşturucu vakası duymaktayız. Ve gün geçtikçe madde kullanım yaşı hayal edemeyeceğimiz kadar küçük yaşlara düşmektedir. Asla benim çocuğum yapmaz demeyin, maalesef her çocuk risk altında olabilmektedir. Çocuğunuz madde kullanıyor olması veya bağımlı olması ayıp değildir, bu bir rahatsızlık/hastalıktır. Aile olarak saklamayın, cezalandırmayın(ödüllendirmeyin) veya sokağa atmayın. Aile olarak en büyük destek çocuğunuzu sevdiğinizi ona hissettirmek, iyi-kötü her durumda yanında olacağınızı bilmesi gerekir. Onun farklı olduğunu kabullenin, sorumluluk almasını ve yeni beceriler kazanmasını sağlayın ve onunla iletişim kalitenizi arttırın. En önemli noktalardan birisi de tedavi konusudur fakat unutmayın kişi kendi isteği olmadıktan sonra tedavi asla yararlı olmayacaktır. Özellikle bonzai daha fazla psikolojik bağımlılık yarattığı için, ilk olarak kişinin kendi beyninde “ben bırakacağım” demesi gerekmektedir.
