Uzman Adli Pskikolog Hazar Çoli bu haftaki yazısında gardiyan psikolojisini yazdı
Gardiyan (İnfaz ve Koruma Memuru)
- Gardiyanlar; cezaevinin güvenliğinden, hükümlü ve tutukların eğitimlerinden, güvenliklerinden, huzuru sağlamaktan ve bunun gibi birçok durumdan sorumludurlar. Gardiyanlar meslekleri gereği birçok görev ve sorumluluğa sahiptirler. Bu mesleğe sahip kişilerin iş yaşamları boyunca ciddi şekilde psikososyal desteğe ihtiyaçları vardır. Bu desteği görmedikleri taktirde daha kolay yıpranıp, tükenmişlik yaşamaları çok olası bir durum haline gelebilmektedir.
- Gardiyanlar görevleri gereği her gün yüzlerce hükümlü ve tutukluyla birlikte günlerini geçirmekte, birçok suç çeşidi ve suçluyla karşılaşmakta ve birçok problemli durumlarla baş etmektedirler. Gardiyanlık mesleğinin, meslek süresi uzadıkça kişilerde oluşabilecek riskleri artabilmektedir. Gardiyanlık, kolay bir meslek olmamakla birlikte, bu mesleği yapan kişilerin hem ruhsal hem de fiziksel olarak güçlü yapıda olmaları gerekmektedir. Bu güçlü yapıda meslek süresince tutunabilmeleri için de ciddi anlamda psikolojik destek görmeleri gerekmektedir.
- Gardiyanlarda; meslek sürelerinin uzamasıyla birlikte, kişilerde tükenmişlik sendromu oluşma riski çok yüksektir. Bu durumun oluşmasını engellemek için gardiyanlara yönelik birçok destek yapılabilir. Örneğin; vardiya usulü çalıştıklarından dolayı saatlerde değişiklikler yapılarak kişilerin daha az yıpranması sağlanabilir. (daha kısa saatlerle daha sık personel değişimi gibi..). Ayrıca cezaevi içerisinde mahkumlara olması gerektiği gibi, gardiyanlara ve cezaevi personeline de sık sık psiko-eğitimler, kendilerini geliştirici ve yenileyici etkinlikler ve psikolojik (ayrıca sosyal) açıdan destekleyici seans ve terapiler yapılmalıdır. Bu desteği alan gardiyanlarda, hem tükenmişlik yaşama riski azalacak hem de psikolojik açıdan daha güçlü bir yapıya sahip olabileceklerdir.
- Gardiyanların belli süreler içerisinde fiziksel sağlık kontrolleri yapıldığı gibi ruhsal sağlıkları da önemsenmeli ve sık sık kontrol edilmelidirler. Ruhsal sağlık da en az fiziksel sağlık kadar önem taşımakta ve kişilerin tüm hayatını etkilemektedir.
- Gardiyanlar meslekleri gereği; cezaevi içerisinde, suçlulara olduğu gibi, sürekli psikolojik destek altında olmalıdırlar. Gardiyanlar; birçok suçlu ve suç çeşidiyle karşılaşmakta ve bu kişilerle çalışmaktadırlar. Kişi istemese veya güçlü karakterde olsa bile, psikolojik olarak bu durumlardan etkilenmektedir. İstemeden de olsa etkilendiği için bu durumu fark etmeden ev ortamına da taşıyabilir. Bu nokta da yine kişinin psikolojik destek alma önemi ortaya çıkmaktadır.
- Cezaevi içerisinde; suçluların psikologlarından ayrı olarak, birebir gardiyanlarla ilgilenen ayrı psikologları olmalıdır. Suçluların psikoloğa ihtiyacı olduğu kadar, gardiyanlarında psikolojik desteğe ihtiyaçları vardır.
- Gardiyanlar psikolojik açıdan zor bir meslekle uğraşmaktadırlar. Ayrıca her bir bireyin kendi ailesi vardır. Psikolojik açıdan zedelenen bir gardiyan; cezaevinde yaşanılan durumları, karşılaştığı suçluları ve problemlerini ayrıca cezaevinde tüm olup bitenin etkisi altında kaldığında, bunu açık olarak veya dolaylı yolla ailesine yansıtacaktır. Bu durum ise bir gardiyan için daha büyük sorunlar doğuracaktır. Gardiyanların psikolojik destek almalarının en büyük gerekçelerinden biri de bu gibi durumları hiç oluşmadan önlemektir.
- Gardiyanların birebir psikologları olması ve terapi görmeleri, tükenmişlik yaşamamalarını veya normalden daha sonra yaşamalarını sağlayabilir.
- Yeterince psikolojik destek almadıkları yada gardiyanlara bu olanak sağlanmadığı zaman, çok kısa süreçlerde gardiyanlarda birçok psikolojik sorun görülebilir. Ve gardiyanlar çok kısa sürede mesleklerinden soğuyabilirler ayrıca işlerinde verimli olma durumları azalabilir. Bu durum ise kişilerin içinden çıkılmaz bir duruma girmelerine sebep olabilmektedir.
- Gardiyanlar gerekli psikolojik tedaviyi görmedikleri taktirde, psikolojik sorunlara itilmiş sayılırlar.
- Gardiyanlar genellikle birçok konuda meslekleri gereği özverili davranmak zorunda ve fedakarlık yapmak zorundadırlar. Birçok suç çeşidi işlemiş (cinayet, tecavüz, madde, hırsızlık vb…) suçlularla birlikte çalışan, her gün bu durumun ve sistemin içerisinde yer alan ve psikolojik olarak çöküntüye uğratan birçok sebeple birlikte; gardiyanlara gereken sosyal durum iyileştirilmesi, mesleki motivasyonlarının sağlanması, suçluların sahip olduğu bir takım insani ve sosyal haklar ile aynı paralelde yürütülmesi gereken çok hassas bir konudur. Ve mutlaka gardiyanlar da psikolojik destek görmelidirler. Cezaevi içerisinde psikolojik destek görmek gardiyanların da en büyük hakkıdır.
