Sağlıklı beslenme, tek bir cümle ile özetlemek gerekirse “besin değeri yüksek, günlük olarak alınması gereken protein, karbonhidrat, yağ, mineral ve vitaminleri içeren gıdaların, sağlığı korumak, iyi hissetmek ve enerji vermesi için dengeli olarak tüketilmesidir”. Günümüzde yaşam kalitesini arttırarak yaşamak önemli bir konu haline gelmiştir. Sağlıklı yaşlanmak ve yaşa bağlı oluşabilecek sağlık risklerini en aza indirebilmek için temel etkenler Beslenme ve Fiziksel Aktivitedir.
Yaz aylarında hem sağlıklı kalmak hemde formu korumak açısından spor ve egzersiz çok ama çok önemlidir. Yaz mevsiminde sağlıklı ve doğru beslenmenin yanı sıra spor ve egzersiz kesinlikle ihmal edilmemelidir. Yazın egzersiz yapmak kış mevsimine göre daha zevkli olmaktadır. Yaz egzersizi olarak Dünya Sağlık Örgütü açık havada tempolu yürüyüşü özellikle önermektedir. Ayrıca, fitness, bisiklete binme, yüzme, aerobik yapma, jimnastik tarzı sporlarda yazın yapılabilecek sporlardır. Haftanın 3-4 günü 45-55 dakika kadar egzersiz yeterli olur. Önemli olan metabolizmayı çalıştırmak ve sağlıklı kalmak için egzersizin ihmal edilmemesidir.
BESLENME İLE İLGİLİ ALTIN KURALLAR
- Egzersiz yapanlar performanslarını artırmak için enerji ve besin öğelerini yeterli almalı, dengeli ve çeşitli beslenmelidirler.
- Egzersiz yapanlar en az 2-3 porsiyon süt, yoğurt, peynir, 2-3 porsiyon et, balık, kuru fasulye, peynir ve yumurta, 3-5 porsiyon sebze, 2-4 porsiyon meyve, 6-11 porsiyon ekmek, tahıl, patates, pirinç ve makarna grubundan tüketmelidirler.
- Egzersiz yapanlar, uygun miktarda (orta düzeyde) protein tüketmelidir. Fazla miktarda protein tüketmek kas kitlesini artırmaz.
- Sindirimi uzun sürdüğü ve fazla tüketimi sağlık için zararlı olduğundan yağlı besinlerin tüketimi sınırlandırılmalıdır.
- Yeterli ve dengeli beslenildiğinde ek olarak vitamin, mineral, besin destekleri almaya gerek yoktur.
- Daha çok bitkisel kaynaklar olmak üzere, çeşitli besin tüketilmeli, hayvansal kaynaklı besinler sınırlı kullanılmalıdır.
- Egzersizin kötü kolesterolü (LDL’yi) düşürücü, iyi kolesterolü (HDL’yi) yükseltici olumlu etkisi vardır.
- Bol sıvı tüketin. Yetişkinler bir günde en az 2 litre, yüksek sıcaklar olan yaz aylarında fiziksel olarak aktiflerse en az 3 litre su içmelidir.
- Vücudunuzdaki sıvı miktarının yeterli olup olmadığını anlamak için idrarın rengi ve miktarı kontrol edilmelidir.
DİYETİSYEN ÇAĞLA ERÇAĞ