ABD’li bilim insanları tarafından, 40 yıllık gözlem verilerinin kullanılarak yapıldığı yeni bir araştırma, dünyanın dört bir yanındaki şehirlerde geceleri ışık kirliliğini azaltmanın, milyonlarca göçmen kuşun binalara çarpmasını önleyeceğini ve onları ölümden kurtaracağını ortaya koydu. Araştırmacılar, özellikle ilkbahar ve sonbahardaki birkaç riskli gün sırasında binalardaki ışıkların yarısını kapatmanın 11 kata kadar daha az çarpışmayla sonuçlandığını söyledi.
PENCERELERE ÇARPMAK GÖÇEM KUŞLARIN EN BÜYÜK ÖLÜM NEDENLERİNDEN BİRİ
PNAS adlı bilimsel dergide yayımlanan çalışmanın başyazarı Benjamin Van Doren, “Araştırmamız, göçmen kuşların bina ışıklarına çekildiğinin ve pencerelere çarpmalarının onların en büyük ölüm nedenlerinden biri olduğunu kanıtlıyor” dedi.
40 YILDAN FAZLA BİR SÜRE BOYUNCA GÖZLEM YAPILDI
Bilim insanları, ABD’nin Chicago kentinde yer alan devasa McCormick Place kongre merkezindeki kuş ölümlerinin göç mevsimlerinde ışıkların yarısını kapatarak yüzde 59 oranında azaltılabileceğini hesapladı. Çalışma için 40 yıldan fazla bir süredir toplanan veriler kullanıldı.
SADECE IŞIK KİRLİLİĞİNİ AZALTARAK KUŞLARI KURTARMAK MÜMKÜN
Tüm bina pencerelerinin aydınlatıldığı zamanlara kıyasla ilkbaharda 11 kat, sonbaharda altı kat daha az çarpışma meydana geldi.
Van Doren, “Işıklandırma ve çarpışmalar arasındaki bağlantının gücü şaşırtıcıydı. Sadece ışık kirliliğini azaltarak kuşları kurtarabiliriz” dedi.
Bununla birlikte, yeni çalışma, ağırlıklı olarak Chicago Doğal Tarih Müzesi’nde fahri koleksiyon yöneticisi olan David Willard’ın çalışmalarına dayanıyor. 1978’de, Kuzey Amerika’nın en büyük kongre merkezi olan McCormick Place’e giden Willard, göçmen kuşların yaşdığı çarpma olaylarını araştırmaya başladı.
Willard, “Bir sabah erkenden aşağı indim ve etrafta dolaştım. Yerde beş ölü kuş buldum. ‘İlk gün bir şey bulamasaydım geri dönmeyebilirdim. 40 yıl ve 40 bin kuşun ölümünden sonra şimdi buradayız” ifadelerini kullandı.
Willard ve meslektaşlarıi 40 yıl boyunca göç mevsiminde her gün güneş doğmadan önce kongre merkezinin etrafını dolaştı. Ölü kuşları topladılar ve her birinin kayıt altına alınabilmesi için Field Museum’ın laboratuvarında incelediler. Bazı günler 200 ölü kuş bulduğunu aktaran Willard, yaklaşık yirmi yıl önce ışıkların kuşlar üzerindeki etkisini fark etti. McCormick Place’de ışıkların kapalı olduğu gecelerde , ertesi sabah yerde daha az kuş buldu.
Willard daha sonra her gece hangi pencerelerin aydınlatıldığına ve ertesi sabah kaldırımda kaç tane kuş bulduğuna dair veri toplamaya başladı. Bu bilgi, hava koşulları ve belirli bir gecede gökyüzündeki kuş sayısına ilişkin radar verileriyle birlikte, daha az ışık kirliliğinin kuşlar açısından potansiyelini ölçmeye yardımcı olan istatistiksel bir model geliştirmek için kullanıldı.
ÖLÜMLERİ ETKİLEYEN EN BÜYÜK FAKTÖR GECE ADINLATMASI
Van Doren’in ekibi, belirli bir gecede gökyüzündeki toplam kuş sayısının ve rüzgarın yönünün ölüm sayısında rol oynadığını, ancak en büyük belirleyici faktörün ışık olduğunu buldu.
GÖÇLERDEN ÖNCE BELİRLİ BİNALARA IŞIKLARINI KAPATMASI İÇİN UYARI YAPILABİLİR
Van Doren, “Çalışmamız umut verici bir mesaj içeriyor: Her ilkbahar ve sonbaharda birkaç yüksek riskli günde ışıkları kapatarak kuşları kurtarabiliriz. Mevcut toplu göç tahminlerimizi yüksek çarpışma riski olan geceleri tespit edecek şekilde uyarlayarak ,bu şekilde birkaç gün önceden hedefli ışıkların sönmesi için uyarı yapabiliriz” dedi.
NTV
