21. yüzyılda kadınları engelleyen, belli kalıplar içine hapseden nesneler neler?
Özgürleştiren Çöp Sepeti projesi, 1968’de ABD’de başlayan bir feminist protesto eyleminin dijital versiyonu.
Dünya genelinde kadınlara kendilerini sınırlayan, yaşamlarını istedikleri gibi sürdürmelerini engelleyen nesnelerin neler olduğunu sorduk.
1968’de Amerika temsilcisini belirlemek için New Jersey’de yapılan güzellik yarışmasını feministler protesto etmiş, kendilerini sınırladıklarını düşündükleri nesneleri çöp kutusuna atmıştı. “Sütyen yakan feministler” miti burada doğmuştu.
Protestocu kadınlar, Özgürleştiren Çöp Kutusu diye adlandırdıkları kutuya ruj, topuklu ayakkabı, paspas gibi nesneler atmış, etraftaki kadınlardan da aynı şeyi yapmaları istenmişti.
Kadınlar üzerinde baskıyı temsil ettiği düşünülen nesnelerden sembolik olarak kurtulmak amaçlanıyordu.
Bu gösterinin örgütleyicilerinden biri olan Robin Morgan, BBC’nin bu yılki 100 Kadın listesinde yer alıyor.
Morgan, bazı feminist tarihçilerin bu olayı, bugünkü feminizm dalgasının başlangıcı olarak gördüğünü söylüyor.
Ancak bu olay kamuoyunun bilincinde “sütyen yakan feministler” şeklinde yer etti.
Oysa Morgan, çöp kutusuna sütyen atılsa da yakma olayının söz konusu olmadığını belirtiyor.
BBC, Özgürleştiren Çöp Sepeti’ne hangi nesnelerin konulması gerektiğini izleyicilere ve 100 Kadın listesinde yer alan bazı kadınlara sordu.
Öneriler arasında, sütyen gibi 1968 protestosuna dayanan nesnelerin yanı sıra dini kıyafetler, cinsiyetçi bebek giysileri ve kadın ile erkek arasındaki ücret farkının simgesi olarak maaş bordrosu da yer almıştı. Ancak en fazla sayıda kadın tarafından önerilen nesneler projeye dahil edildi.
Özgürleştiren Çöp Sepeti fikrine ve feminizme tümden karşı çıkanlar da oldu.
(BBC)
