Ortalama yaşam süresinin uzamasıyla birlikte kaliteli yaşlanmanın da önemi arttı. Toplumun kaliteli yaşlanabilmesi için hem devletin kurum ve kuruluşlarına hem de bireylere görev ve sorumluluklar düşüyor.
Dünya Sağlık Örgütü 65 yaş ve üzerini yaşlılık dönemi olarak kabul ediyor. Türkiye de giderek yaşlanan ülkeler arasında. Toplam nüfusumuzun % 7.9’u, erkek nüfusun % 6.9’u ve kadın nüfusunun ise % 9’u 65 yaşın üzerinde. 2023 yılında toplam oranın % 10.2’ye yükselerek 8.6 milyon kişiye ulaşması bekleniyor. 2050 yılında ise 65 yaş üstü bireylerin toplam nüfusa oranının % 20.8 olacağı tahmin ediliyor.
“YAŞLANMAK, İHTİYARLAMAK DEĞİLDİR”
“18-24 Mart Yaşlılar Haftası” nedeniyle kaliteli yaşlanmaya vurgu yapan ve “Yaşlanmak, ihtiyarlamak değildir” diyen Prof. Dr. Tayfun Gürpınar, kaliteli yaşlılık dönemi için bireylere ve yaşlı yakınlarına olduğu kadar hastanelere de önemli görevler düştüğünü söyledi.
HASTANELER DE ‘YAŞLI DOSTU’ OLMALI
Dünyada özellikle de gelişmiş ülkelerde giderek yaygınlaşan “Yaşlı Dostu Hastane” kavramına vurgu yapan Prof. Gürpınar, yaşlı dostu hastanenin, yaşlı bireylerin fiziksel ve zihinsel sağlık gereksinimlerini karşılamak, sağlık durumlarını iyileştirmek, ailelerine ve bakım verenlere destek olmak için çalışan bir organizasyon ve hastane yapılanması olarak tanımlandığını aktardı.
YAŞLI DOSTU HASTANELERE DÜŞEN GÖREVLER
Yaşlıların, sağlıklı bireyler olarak kendi sosyal ortamlarında bağımsız yaşamaları gerektiğini söyleyen Gürpınar, yaşlı dostu hastanelerde olması gereken hizmetleri şöyle sıraladı:
• Yaşlıların hastane dışında bağımsız yaşama güçlerinin artırılması,
• Hastaneden sonra yaşlı bireylerin yaşam kalitesini artıracak düzenlemelere yardımcı olunması,
• Yaşlıların hastaneye yatışlarında ortaya çıkabilecek komplikasyonların azaltılması ve hastanenin yaşlılar için daha güvenli bir yer haline getirilmesi,
• Hastanede kalış sürelerinin azaltılması, hastaneye gereksiz yatışların önlenmesi ve hasta memnuniyetinin artırılması,
• Yaşlı dostu iş tanımlarının, standartların, performans hedeflerinin oluşturulması, risk alanlarının saptanması ve bunlara yönelik protokollerin hazırlanması,
• Hastanenin bütün çalışma alanlarında yaşlı dostu prensiplerin yerleştirilmesi.
KALİTELİ YAŞLANMAK İSTEYENLER DİKKAT
Prof. Dr. Tayfun Gürpınar, kaliteli yaşlanmak için alınacak bireysel tedbirleri ise şu şekilde özetledi:
• En az gün aşırı, keyif verici hafif bir egzersiz,
• Açlık çekmeden kısıtlı kalori almak,
• Suyun önemini bilmek,
• Sorunların göründüğü kadar kötü olmadığını düşünmek,
• Eskimiş bilgileri yenileri ile değiştirmek,
• Yeni ilgi alanları bulmak,
• Merak duygusunu canlı tutmak,
• Tekdüze yaşamamak,
• Kendinden memnun olmak,
• Hayal kurmak,
• Bir alanda diğer insanlardan farklılaşmak ve liderlik yapmak,
• Çağın teknolojilerinden ve tıp bilgisinden faydalanmak,
• Bugünün önemini, değerini ve güzelliğini anlamak.
