Her ne kadar zararlı olduğu bilinse de pek çok insan gününü tatlı yemeden geçirmiyor, tatlı isteği zaman zaman da kriz haline gelebiliyor.
Hal böyle olunca kilo alımı da kaçınılmaz oluyor. Ancak beslenme uzmanlarına göre, pek çok kişinin doğru yönetemediği tatlı krizini aşmak bazı önerilerle mümkün olabiliyor.
Tatlının, pek çok kişinin vazgeçilmezleri arasında üst sıralarda yer aldığını söyleyen
Diyetisyen Buşra Mutlu, “Tatlı sevgisinin daha fazla kadınlarda görüldüğü bilinmektedir. Tatlı yenildiğinde seratonin ve endorfin salgılanmaktadır. Bu nedenle de en ufak bir mutsuzlukta tatlıya yönelim artmaktadır. Tatlının ihtiyaç duyulan değil, sadece tüketilmek istenen bir gıda olduğu unutulmamalıdır. Tatlı karbonhidrat ve yağ oranı yüksek besin öğelerinden oluşur. Günlük ihtiyaçtan fazla tüketildiğinde obezite, diyabet ve hipertansiyon gibi kronik rahatsızlıklara yol açabilir ve zamanla hayatınızın konforu etkilenir, performansınız düşer” diyor.
TATLI KRİZİNE GÖTÜREN 6 SEBEP
Bazı araştırmalarda tatlı krizlerine neden olan birçok etmenden bahsedildiğini aktaran Mutlu, tatlı krizine yol açan nedenleri şöyle sıralıyor:
Hipoglisemi: Hipoglisemi, kan şekerinin hızlı düşmesidir. Ara öğün yapmayan, uzun süreli açlık durumlarında tatlı krizi kaçınılmazdır. Hipoglisemi varsa 3 saatte bir minik öğünler yapılmalıdır.
Polikistik Over Sendromu: Bu problemi yaşayan kadınların çoğunda gizli şeker de bulunmaktadır. Kadın doğum uzmanlarının tedavisi ve diyetisyen yardımıyla Polikistik Over Sendromu olanlar tatlı krizlerinin önüne geçebilir.
Vitamin, mineral eksikliği: Demir, krom, magnezyum eksikliklerinde kişilerin daha fazla tatlı krizi yaşadıkları bilinmektedir. Bu nedenle bir doktor kontrolüyle vitamin ve mineral eksiklikleri değerlendirilmelidir.
Adet öncesi sendromu: Kadınların birçoğu normalde tatlı isteği duymazken regl öncesi yoğun bir şekilde tatlı tüketme ihtiyacı duyarlar. Bunun sebebi östrojen hormonunun bu dönemde azalmasıdır. Diyetisyen ile uygulanacak stratejilerle bu süreci atlatmak mümkündür.
Duygusal durumlar: Depresyon sürecinde tatlı isteği artabilir. Araştırmalarda evlilikte mutsuz olan kadınların, diğer kadınlara göre daha fazla tatlı ihtiyacı olduğu gözlemlenmiştir. Depresyon için mutlaka bir terapistten yardım alınmalıdır. Aynı süreçte bir diyetisyen kontrolünde gitmek olumlu sonuçlar verecektir.
Alışkanlıklar: Çocuklukta ailelerin ödüllendirmek için verdikleri çikolata ileride her mutlu ve başarılı dönemlerde kişilerin karşısına ödül algısı olarak çıkabilmektedir. Belki bir parça bitter çikolata sorun yapmazken, bunu “Kendime tatlı ısmarlayacağım” diyerek abartma tatlı krizlerini tetikleyebilir.
GÜÇLÜ SİNDİRİM SİSTEMİYLE TATLI KRİZİNE SON
Normalde kuru meyve ve taze meyvelerin tatlı isteğini kırabildiğini ancak bazen bunların yeterli olmadığını ifade eden Diyetisyen Büşra Mutlu, tatlı krizlerini atlatmanın yolları hakkında ise şunları söylüyor ve şu önerilerde bulunuyor:
Az ama sık yemek: Ana öğünlerdeki yemek miktarını kısıp, ara öğünler oluşturularak tatlı isteği azaltılabilir. Böylece kan şekeri dengede olur, hipoglisemi atakları yaşanmaz.
150 kalori limiti: Günlük 150 kaloriyi aşmayacak bir tatlı tüketiminin vücuda zararlı olmayacağı bilinmektedir. Ayrıca yine de tatlı yenmek isteniyorsa sütlü veya meyveli tatlılar hem kalori alımını azaltır, hem tatlı isteğini bastırır hem de kilo alımını engeller.
Karışım tatlılar: Bir çikolatayı tek başına yemektense çikolata sosuna batırılan bir muz veya bir çilek tatlı isteğini azaltır. Ya da fındıklı, bademli drajelerden az miktarda tüketmek tatlı isteğini keser.
Kurtarıcı meyve: Taze ve kuru meyveler tatlı ihtiyacını karşılayabilir. Yanına eklenecek kalsiyum kaynakları tokluk hissini artırarak yardımcı olur.
Yeni odaklar: Tatlı yeme fikri akıllara düştüğünde ilk 10 dakikada yapılabilecek bir aktivite tatlıdan uzaklaştırabilir. O sırada evi toparlamak, ofiste kalkıp yürümek, yakın arkadaşları aramak, gazete okumak tatlı fikrini unutturabilir.
Basit karbonhidratı es geçin: Hamur işi, pastane ürünleri gibi basit karbonhidratlar tatlıya eğilimi artırır. Bunun yerine bulgur, kepekli ekmek, tam buğday ürünleri, kuru baklagiller proteinle tüketilirse tokluk hissi artar, tatlı isteği azalır.
Destek şart: Stres, üzüntü gibi duygusal durum değişiklikleri tatlı krizine neden olursa, bir psikologdan destek almak düşünülebilir. Hiçbir besinin ya da tatlının hayattaki hiçbir sorunu çözmeyeceği unutulmamalıdır.
Gözünüz doysun: Görsel algının, tat duygusunu geliştirdiği bilinmektedir. Bu nedenle evde hazırlanabilecek sağlıklı ve güzel görünen tariflerle tatlı isteği bastırılabilir.
