Hatice KERLO
Siyasi analist ve aktivist Andromachi Sofokleous, Ada’nın kuzeyinde Kıbrıslı Türkler için işlerin zorlaştığını, Kıbrıslı Rumların bu durumu anlamasının zamanı geldiğini söyledi .
Sofokleous, Voice Kıbrıs Haber’e Kıbrıs’ta çözümsüzlüğün yarattığı mevcut durumla ilgili açıklamalarda bulundu.
Sophokleous, “Kıbrıs Cumhuriyeti’nin şimdi yapması gereken şeyin, Kıbrıslı Türklerin de AB’nin bir parçası olduklarını hissetmelerini sağlamak için Türk toplumuna yönelik gerekli açılımları yapması olduğuna” dikkat çekti.
Kıbrıs konusunda, durumun gerçekçi bir tasvirinin olması gerektiğini ifade eden Sophokleous,”Türk liderliğinde Ersin Tatar ve onların bugün olduğu gibi iki devlete olan takıntıları, Kıbrıs meselesinde esaslı bir tartışma yaratmaz. Aynı zamanda Kıbrıs’ta, Yunanistan’da ve Türkiye’de de seçimler olacak. Yani seçimin geçmesini beklememiz ve ne olacağını görmemiz gerekiyor. Öte yandan, her gün bir şeylerin değiştiğini ve adanın kuzeyindeki Kıbrıslı Türkler için işlerin çok zor olduğu bir durum olduğunu anlamalıyız. Kıbrıslı Rumların bunu anlamasının zamanı geldi”dedi.
Bugün tartışılması gereken en önemli şeyin bu olduğuna dikkat çeken Sophokleous, “Evet müzakere yok, şu anda müzakere için bir zemin yok ama sahada gelişmeler var ve Kıbrıs Cumhuriyeti’nin adanın kuzey kesimindeki Kıbrıslı Türklerle ilgili yapabileceği şeyler var. Tam da Kıbrıslı Türklere bir çıkış vermek için. Kıbrıs Türk toplumunun esasen boğulduğu bir durum var. Kıbrıs Türk toplumu için durumlar çok zorlaşıyor. Türkiye’nin müdahalesi var. Bu o kadar arttı ki artık Kıbrıslı Türklerin, herhangi bir konu hakkında tam iradesinin yokluğundan bahsediyoruz ve adil olmak gerekirse, şu anda Toplum lideri Türkiye tarafından yönetilip ve yürütülüyor. Yani seçimlerden sonra Türkiye’nin duruşu değişmedikçe, duruşunu değiştirmeyecek. Kıbrıs Cumhuriyeti’nin şimdi yapması gereken şey, Kıbrıslı Türklerin sadece adada tanınan tek devletin değil, her şeyden önce Kıbrıslı Türklerin de AB’nin bir parçası olduklarını hissetmelerini sağlamak için Türk toplumunda gerekli açılımları yapmasıdır.” şeklinde konuştu.
“Bölünme Kıbrıslıların zihninde pekiştirildi”
Sophokleous, mevcut durumdan dolayı kimsenin iyimser olamayacağını belirterek, “Durumun tüm insanlar için giderek daha zor hale geleceğini düşünüyorum. Bu sadece bir çözümün yokluğuyla ilgili değil, aynı zamanda perspektifin yokluğu ve bir çözümün yokluğunun beraberinde getirdiği tüm sonuçlarla ilgili. Yani çözümün yokluğu durağan bir şey değildir, hiçbir şey sabit kalmaz statüko aynı değildir. Sürekli değişecek ve bunu sürekli küçük krizlerle görüyoruz. Bunlar ya milliyetçi patlamalar ya da bölünmüş Kıbrıs’ın işini zorlaştıran jeopolitik gelişmeler. Demek istiyorum ki, azar azar işlerin giderek daha da kötüye gittiğine gerçekten inanıyorum. Bu durumla ilgili gerçekten üzücü olan şey, sürdürülebilir bir bakış açısının olmaması. Şimdi perspektif kayboldu ve bölünme Kıbrıslıların zihninde pekiştirildi. “dedi.
“Ada için tek sürdürülebilir gelecek yeniden birleşme”
Sophokleous, çözüm şekilleri tartışıldığında, durumun farklı olduğunu söyleyerek “çünkü biri size Kıbrıs sorununun çözümünün bölünmüşlük olduğunu söyleyecek. Ancak, Kıbrıs sorununa bölünmüşlük çözümü, fiili bir bölünme durumu değil, üzerinde anlaşmaya varılmış bir bölünme çerçevesi anlamına gelecektir. Bu, bence Kıbrıs Rum tarafının henüz tartışamayacağı bir konu” şeklinde konuştu .
Sophokleous, ada için tek sürdürülebilir geleceğin yeniden birleşme olduğunu kaydederek, “çünkü üzerinde anlaşmaya varılan bölünmede bile başka sorunlarınız olacak. Yine dış müdahalelerden başka sorunlar olacak. Yani bölünmeye ve iki devlete inananların bile bu tartışmanın ne anlama geldiğini anlamadıklarını düşünüyorum… Kıbrıs sorunu özellikle Kıbrıs Rum tarafının yorgun düştüğü bir konu ve siyasi liderlik bunu bir kenara bırakıp genellemelerle sınırlandırmayı daha kolay görüyor ”dedi .
“İki devlet tartışmasının dayanağı yok”
Sophokleous, iki devlet hakkındaki tartışmasının hiçbir dayanağı olmadığını belirterek, “Aksine tehlikeli olduğuna inanıyorum ve sadece Kıbrıslı Rumlar için tehlikeli olduğuna inanmıyorum. Öncelikle Kıbrıslı Türkler için tehlikeli olduğunu düşünüyorum çünkü iki devlet tartışması farklı boyutlara gidiyor. İki tanınmış devlet? Avrupa Birliği’nde bir şekilde iki devlet? Uluslararası toplum tarafından fiili olarak tanınmayan iki devlet? Yani yapılan tartışma nedir? Bence, Tatar tüm söyledikleriyle Kıbrıslı Türklerle alay ediyor. iki tanınmış devlet hakkında somut bir tartışma yapmanın çok zor, hatta imkansız olduğunu düşünüyorum”dedi.
“Kıbrıslı Türklere boş vaatler ve yapılamaz bir uluslararası tanınma vizyonu vermeye çalışıyorlar”
Halihazırda hüsrana uğramış hisseden Kıbrıslı Türklerin kendilerini hüsrana uğramış hissettiklerini ve müzakere başarısızlıklarından yorulduklarını anlatan Sophokleous, “ Kıbrıs Türk toplumunda Talat’ı çıkardık, Akıncı’yı çıkardık, çözemediler, asla çözülmeyecek gibi bir his olduğunu anlıyorum. Diğer çözümlere bakalım. Kıbrıslı Türklerde bu duyguyu anlıyor olsam da, aynı zamanda iki devlet önerisini de popülist buluyorum. Neden mümkün değil? Örneğin Kıbrıs Cumhuriyeti’nin görüşmeyeceği bir zamanda Avrupa Birliği’nin kendisi bunu tartışamaz. Avrupa Birliği’nin kendisi bunu asla kabul etmeyecek, bu yüzden yine tırnak içinde bir “sözde devlet” hakkında konuşacağız. Dolayısıyla yine Kıbrıs Türk tarafının tanınmayan veya kabul edilmeyen bir statüde kalacağı bir Antlaşma’dan söz edeceğiz. Ancak aynı zamanda bu senaryoda Türkiye’ye olan bağımlılık daha da yoğunlaşacaktır. Ve bu konu beni de endişelendiriyor. Kıbrıslı Türklere boş vaatler ve yapılamaz bir uluslararası tanınma vizyonu vermeye çalışıyorlar. Bu tartışma temelde Kıbrıslı Türklerin uluslararası toplumdan daha da uzak ve Türkiye’ye daha da bağımlı kalmasına neden oluyor” şeklinde konuştu.
“Doğalgazın çözüm için katalizör olacağı kartı yandı “
Sophokleous, enerjinin çözüm için bir katalizör olabileceğine inandığını söyleyerek, “ Ancak o kart artık yanmış durumda. Demek istediğim, 10 yıl önce, enerjinin ve oluyor gibi görünen her şeyin, çözümün katalizörü olmak için iyi bir kart olduğunu %100 söylerdim. Artık, şu anda konsensüs ihtiyacını anlamayı zorlaştıran gelişmeler var” dedi.
Türkiye’nin , doğal gaz sektöründe sondaj kabiliyetinin büyük ölçüde genişlediğini ifade eden Sophokleous, sözlerini şöyle sürdürdü: “ Türkiye’nin yaptığı sondajlar var. Ayrıca teknik bilgi de edindi. Kıbrıs Cumhuriyeti uluslararası kabul görmüş MEB’inde sondaj yapmaya devam ediyor. Ancak, Kıbrıs MEB’inin 6. blogunda Türkiye ve KC tarafından paralel sondaj da yapıldı. Tüm bu sondajlarla bağlantılı olarak ortaya çıkan soru, kullanım (değerlendirme) konusudur. Şu anda “büyük” keşif yapılmadı ve onlardan yararlanmak için aktif bir arzu olması gereken çok büyük kaynak olduğu gösterilmedi. Bununla birlikte, Kıbrıs Cumhuriyeti için kullanma konusu gündeme geldiğinde, Kıbrıslı Türklerle herhangi bir kârın paylaşımına ilişkin tartışmada tepkinin yolu belirleyici olacaktır. Ek olarak, uluslararası toplum üyeleri sıklıkla buna atıfta bulunuyor”
“ En başarılı GYÖ, tek taraflı olandır”
Sophokleous , en başarılı Güven Yaratıcı Önlemlerin (GYÖ) tek taraflı olan GYÖ’ler olduğu görüşünü paylaştı. Bunun bir tarafın , diğerinden hiçbir karşılık beklemeden alacağını GYÖ Güven Artırıcı Önlemler olduğunu anlatan Sophokleous, “Kıbrıs Rum tarafı, Kıbrıslı Türklere kucak açma sinyali gönderseydi, bu çok güçlü bir siyasi mesaj olacaktı. Bununla imajınız değişir, Kıbrıs Türk toplumu ile ilişkiniz değişir. Yani anlatımı değiştiriyor.”
“ Kıbrıs Rum Toplumu kafa karışıklığı içinde “
Sophokleous, Kıbrıs Rum toplumunun hipnoz ve kafa karışıklığı içinde olduğunu yönündeki düşüncesinden sözetti.
“Aynı zamanda o kadar çok şey oldu ki insanların kafası karıştı. Başka bir deyişle, insanlar var olan birçok gelişmede kayboldu” diyen Sophokleous, aynı zamanda, Kıbrıslı Türklerle ilişkimiz sorununun daha seçim öncesi diyalogda gündeme getirilmesi gerektiği görüşündeyim yani, bunun hakkında konuşmamamız beni rahatsız ediyor ve Kıbrıs Türk toplumunda neler olduğunu görmememiz beni rahatsız ediyor.
“Kıbrıs Türk toplumunda yaşananlar, Kıbrıs Rum toplumunu doğrudan ilgilendirmeli”
Sophokleous, Kıbrıs Türk toplumunda yaşananların, Kıbrıs Rum toplumunu doğrudan ilgilendirmesi gerektiğine işaret ederek “Bu konuların adaylarla gündeme getirilmesi gerektiğine inanıyorum. Şu anda bunlar daha söz konusu olmadı. Adil olmak gerekirse, genel olarak Kıbrıslı Türklere ulaşma ihtiyacından bahseden 2 ana aday Christodoulidis ve Mavroyannis olmak üzere 3, 4 aday var. Fakat halen daha yine de teklifleri duymayı bekliyoruz. Kimse detaylarını belirtmedi. Bu detayları duymak istiyoruz. Kıbrıs Rum toplumunda adanın kuzey kesiminde neler olup bittiğinin anlaşılacağı bir konuşma olmalı” dedi
Kıbrıslı Türklere nasıl yardım edebileceğinin konuşulması gerektiğine değinen Sophokleous, “Bunun için Şubat’tan sonrasını bekleyemeyiz. İzlemeye devam ettiğimiz bu yol felakettir. Seçimler yüzünden bazı şeyleri ertelememeliyiz. Gün sonunda adayların tüm bunlarla ilgili söyleyeceklerini duymak için sorunları gündeme getirmemiz ve konuşmamız gerekiyor.” diye konuştu.
Voice Kıbrıs Haberler
Röportajın ikinci bölümü için tıklayın
