Bitkisel kaynaklı besinlerin tercih edildiği, hayvansal besinlerin sınırlı miktarda veya hiç tüketilmediği beslenme şekli “vejetaryen beslenme”dir. Bu beslenme şekli, kendi içinde de çeşitlilik göstermektedir. Vejetaryen bir diyet, doğru beslenme önerileri ile desteklenirse sağlık için yararlı olabilir ve uygulanma kolaylığı getirir. Son dönemde yaygınlaşan vejetaryen beslenmede sağlık için nelere dikkat edilmelidir?
Sağlıklı ve kaliteli yaşamak için besin öğelerini içeren değişik gıdaların her gün tüketilmesi gerekir. Yani besin çeşitliliğinin sağlanması son derece önemlidir. • Kurubaklagiller (mercimek, kurufasulye, nohut, barbunya, börülce, soya), yağlı tohumlar (ceviz, fındık, badem, yer fıstığı, susam, çekirdek türleri), zeytin, sıvı yağlar ile tahıllar (pirinç, esmer pirinç, bulgur, makarna, erişte, kuskus, şehriye, mısır, yulaf, çavdar tam tahıllı ürünler, karabuğday, kinoa) sebze ve meyvelerden yeterince tüketilmesi gerekir.
Balık tüketmeyenlerin ayçiçeği yağı yerine soya yağı, kanola yağı, zeytinyağı, ceviz ve yeşil yapraklı sebzeleri bol bol tüketmeleri faydalıdır. • Hayvansal süt grubu yerine soya, badem, Hindistan cevizi, pirinç, kenevir, fındık sütleri tercih edilebilir.
Peynir, yumurta yerine soyadan yapılmış ürünler (tofu, soya eti ve ürünleri) tercih edilebilir. • Kurubaklagiller ve soya fasulyesinde bulunan proteinin sindirimini engelleyen maddelerin yok edilmesi için pişirme kurallarına dikkat etmek gerekir.
Etsiz pişirilen kurubaklagiller, pilav çeşitleri ve salata ile desteklenmelidir. • Şeker, reçel, kola ve gazlı içecekler gibi ürünlerle beyaz tahıl ürünleri, nişasta ve nişastalı besinlerin fazla tüketilmemesi gerekir. • Bal, pekmez ve tahin, diğer şeker ve tatlılara kıyasla tercih edilebilir.
Çay, kahve yemekten bir saat önce veya bir saat sonra tüketilmelidir. • Vejetaryenliğin çeşidine bağlı olarak bazı vitamin ve minerallerde yetersiz alım olabilir. Böyle bir durum, doktor ve diyetisyen kontrolünde vitamin ve mineral preparatlarıyla desteklenmelidir. • Yeterli su ve sıvı tüketimine dikkat edilmelidir.
