Güney Kıbrıs’ta, El Cezire televizyonunun, yatırım karşılığı vatandaşlık programına ilişkin Rum Meclis Başkanı Dimitris Şilluris, AKEL Milletvekili Hristakis Ciovanis ve avukat Andreas Pittacis’in, konuşmalarının yer aldığı gizli kamera görüntülerini yayınlamasıyla patlak veren skandalın yankıları büyüyor.
Güney Kıbrıs’ta dün yaşanan gelişmeler ve yapılan açıklamalar bugünkü Rum basınında gerek manşetlerden, gerekse iç sayfalardan geniş bir şekilde yer aldı.
Alithia gazetesi, “El Cezire Nedeniyle Hızlı Gelişmeler-Başsavcı Kızgın ve Öfkeli, Polise Ayrıntılı ve Derinlemesine Araştırma Yapma Talimatı Verdi” başlıklı haberinde, El Cezire’nin gizli kamera kayıtları nedeniyle yaşanan hızlı gelişmelerin siyasi arenada depreme neden olduğunu yazdı.
Haberde, Rum Bakanlar Kurulu’nun olağanüstü toplanarak, yabancı yatırımcılara “Kıbrıs Cumhuriyeti” vatandaşlığı verilmesiyle ilgili kriterlerin yer aldığı programı (KEP) 1 Kasım tarihinden itibaren iptal etmesinin ardından, gelen baskılara sonucunda AKEL Milletvekili Hristakis Ciovanis’in milletvekilliği görevinden ayrılmak için istifasını sunduğuna işaret edildi.
Rum Meclis Başkanı Dimitris Şilluris’in ise, kamuoyundan özür dileyerek, pazartesi gününden itibaren, konuyla ilgili araştırmanın tamamlanmasına kadar görevinden geri duracağı şeklinde açıklama yaptığı belirtildi. Habere göre, Şilluris, ilgili araştırmanın tamamlanmasının ardından, araştırmanın sonucundan bağımsız olarak aldığı kararı açıklayacağını ifade etti. Dimitris Şilluris’in istifa etmesi durumunda ise Şilluris’in yerine, seçilemeyenlerin arasında en fazla oyu alan Rula Yeorgiadu alacak.
Rum Meclis Başkanlığı görevini, bundan sonra ise meclisin en yaşlı üyesi AKEL Milletvekili Adamos Adamu yürütecek.
Akel Milletvekilliğinden istifa eden Hristakis Ciovanis’in yerine ise, genel seçimlerde “Mağusa bölgesinde” en çok oyu alan seçilemeyenlerden en fazla oyu alan Tumazos Çelepis’in geçmesi bekleniyor.
KEP’İN İPTALİ ENDİŞE YARATTI-KUSİOS’TAN AÇIKLAMA
Alithia gazetesi, aynı haberinde, yatırım programının (KEP) iptal edilmesinin, ekonomiye büyük bir darbe vuracağını ancak konunun aldığı boyut nedeniyle iptalin gerekli olarak görüldüğüne işaret edilerek, yatırım programına yapılan ancak henüz sonuçlanmayan 350 başvurunun ne olacağının cevap verilmesi gereken bir soru olduğunu yazdı.
Gazete, programın, “mevcut başvurular ve 31 Ekim tarihine kadar yapılacak başvuruların değerlendirilmesinin” ardından iptal edileceği yönünde duyumlar alındığına işaret etti.
Habere göre, Rum Hükümet Sözcüsü Kiriakos Kusios, Bakanlar Kurulu toplantısının ardından yaptığı açıklamada, Maliye ve İçişleri Bakanlarının önerisinin ardından Kıbrıs Yatırım Programı’nın (KEP) iptal edildiğini belirtti.
Kusios, yıllara dayanan zayıflıklar ve program öngörülerinin kötüye kullanılmasından dolayı yaşanan sıkıntılar göz önüne alınarak yapılan öneri çerçevesinde KEP’in 1 Kasım tarihinden itibaren iptal edileceğini ifade etti.
Kiriakos Kusios, Başsavcılığın araştırmasını tamamlamasının ardından, yatırımların cesaretlendirilmesine ilişkin politikanın bütünlüklü olarak inceleneceğini de söyledi.
Yeni bir programın yapılıp yapılmayacağı şeklindeki soru üzerine Kusios, ilk önce Başsavcının araştırmasının tamamlanması gerektiğini vurguladı.
AKEL’DEN BASKI
Alithia gazetesi, KEP içerisindeki boşluklar konusunda hükümete hemen hemen her gün eleştiri yönelten AKEL’in, skandalda Ciovanis’in de yer almasının ortaya çıkmasının ardından, dün akşam üzeri yapılan Polit Büro toplantısından önce “rütbesini geri almak” için Ciovanis’in istifa etmesi yönünde baskı yaptığını yazdı.
Habere göre, AKEL, toplantı sonrasında konuyla ilgili araştırma yapılmasını talep ettiği kısa bir açıklama yaptı.
BAŞSAVCI
Yargı cephesinde ise Rum Başsavcı Yorgos Savvidis dün yaptığı açıklamada, El Cezire’nin yayınının ardından kamuoyuna yansıyan olguların, vatandaşlarda öfke, kızgınlık ve endişeye neden olduğunu ifade etti.
Derinlemesine ve ayrıntılı bir araştırma için talimat verdiğini kaydeden Savvidis, Hukuk Dairesi’ni olağanüstü toplantıya çağırdığını da belirtti.
HALK MECLİS ÖNÜNDE TOPLANDI
Alithia gazetesi, onlarca vatandaşın dün Rum Meclis önünde toplanarak, El Cezire’nin kamera kayıtlarına müdahil olan siyasi yetkililerin istifasını talep ettiğini yazdı.
Habere göre, vatandaşlar ayrıca araştırma yapılmasını ve sorumluların belirlenmesini de istedi.
AVRUPA KOMİSYONU’NUN AÇIKLAMASI
Alithia ve diğer gazeteler, AB Komisyonu Sözcülerinden Christian Wigand’ın, günlük basın toplantısı çerçevesinde yapmış olduğu “AB Komisyonu’nun, şu anda Kıbrıs yatırım programının, olası ihlal işlemi ışığında, AB yasalarıyla uyumlu olup olmadığını araştırdığı” şeklindeki açıklamasına da yer verdiler.
Rum Haber Ajansı’nın sorusu üzerine Wigand, üst düzey yetkililerin, ekonomik yarar için Avrupa vatandaşlığının ticaretini yaptığını güvensizlikle gözlemlediklerini belirterek, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula Von Der Leyen’in “Avrupa değerleri satılık değildir” söylerken net olduğunu da ifade etti.
RUM SİYASİ PARTİLER ARAŞTIRMA İSTEDİ
Rum siyasi partiler dün konuyla ilgili açıklama yaparak, ilgili araştırmanın gerçekleşmesini talep etti.
Alithia gazetesine göre, DİSİ Başkanı Averof Neofitu, hükümetin KEP’in iptaline ilişkin kararına tamamıyla katıldıklarını belirtti ve olayın tüm boyutlarının araştırılması için de yetkilileri göreve davet etti.
AKEL Polit Bürosu açıklamasında, Hristakis Ciovanis’in istifasının kabul edildiğini belirterek Rum Meclis Başkanı Dimitris Şilluris’in de istifasını istedi.
Hükümetin, “altın pasaportlarla” ilgili skandalda sorumluluğunun bulunduğunu belirten AKEL, olayın tüm boyutuyla araştırılmasını talep etti.
DİKO Başkanı Nikolas Papadopulos, Rum Meclisi’nin kurumsal saygınlığının korunması amacıyla Şilluris’in istifasını istedi.
Papadopulos ayrıca hükümetin, KEP’i iptal ederek, ekonomi ve toplumu cezalandırmak yerine, suçluları cezalandırması gerektiğine de dikkat çekti.
EDEK, DİPA, Vatandaşlar İttifakı, Ekologlar ve Vatandaşlar İşbirliği ise, Şilluris’in istifa etmesi ve olayın araştırılması gerektiğini ifade etti.
ELAM ise açıklamasında, ülkenin saygınlığına zarar veren bir olaya müdahil olan AKEL’in olaya müdahil olmasının kendilerinde herhangi bir izlenime neden olmadığını açıkladı.
ŞİLLİURİS, ANASTASİADİS’E VEKALET EDECEK
Öte yandan Fileleftheros gazetesi, “Şilluris Konusunda Top Meclis’te” başlıklı haberinde Rum Meclis Başkanı Dimitris Şilluris’in dün gerek partilerden, gerekse halktan gelen yoğun tepkiler nedeniyle, kısa bir açıklama yaparak, 19 Ekim itibarıyla görevinden uzaklaşacağına dair açıklamada bulunduğunu yazdı.
Gazete, 19 Ekim’e kadar olan zaman diliminde (15-16 Ekim) yurt dışında olacağından Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastasiadis’e Şilluris’in vekalet edeceğini, bunun da siyasi çevrelerce “çelişkili söylem” olarak değerlendirildiğini yazdı.
MOKAS
Fileleftheros gazetesi, Güney Kıbrıs’ta faaliyet gösteren “Suçların Örtbas Edilmesiyle Mücadele Birimi”(MOKAS) yetkilisi Eva Papakiriaku’nun, Rum Barolar Birliği Başkanı Doros Yoannidis’e, El Cezire’nin yayınlanan kayıtlarıyla ilgili mektup gönderdiğini yazdı.
Habere göre, Papakiriaku mektubunda, hizmet alımı konusunda müvekkilin denetlenmesi konusunun, MOKAS’ın yetkileri arasında olmadığını belirtti.
Mektupta, “bahse konu avukatın da müdahil olduğu El Cezire’nin yayınına ilişkin ortaya çıkan çeşitli açıklamalardan sonra, bahse konu avukatın, Barolar Birliği’ne bilgi verdiğinin, Barolar Birliğinin yanıtının ise, konunun kendi yetki alanına girmediği ve MOKAS’a başvurmaları yönünde telkinde bulunduğu” ifadesi yer aldığı belirtildi.
Gazete, yetkilinin, MOKAS’ın şüpheli para hareketlerinin incelenmesi olan görevlerini anımsatarak, Barolar Birliği’nin bunu bilmesi gerektiği üzerinde durduğunu belirtti.
İŞ ÇEVRELERİ KEP’İN TEKRARINI İSTİYOR
Haravgi gazetesine göre, Rum İşverenler ve Sanayiciler Federasyonu (OEV), gelişmelerden dolayı duyduğu üzüntüyü dile getirirken, herhangi bir gecikme olmadan, yeni bir yatırım programının şekillendirilmesini talep etti.
Rum Ticaret ve Sanayi Odası (KEVE) ise açıklamasında ekonomi için yıkımdan söz ederken ve bunun, taşınmaz mal satışlarına, batık kredilere, işletmelerin kredi yükümlülüklerine olumsuz etkisinin olacağını belirtti.
KEVE de açıklamasında yeni bir yatırım programının düzenlenmesi gerekliliğini vurguladı.
DİĞER GAZETELERDEKİ BAŞLIKLAR
El Cezire’nin gizli kamera kayıtlarının ortaya çıkmasıyla yaşanan gelişmeler Rum basınında şu başlıklarla yer aldı:
Fileleftheros: “Halkın Öfkesi-Temizlik Gerekiyor-Partiler ve Toplum Meclis Başkanına Çıkışı Gösteriyor-Bomba-Video İçin Mutlak Araştırma-Ciovanis’e Kapıyı Gösterdiler-AKEL Sekreterliği İstifasını İstedi, Polit Büro Bunu Kabul Etti”.
Politis: “Şilluris Sorgudan Kaçmak İçin Dokunulmazlığını Korudu-Uzak Durma Hile, Şimdi İstifa Et-Uzak Durma İlham Verici Simya”.
Haravgi: “Cümbüşten Sonra Program İptal”.
(TAK)
