Kıbrıs’ın güneyinde enerji programı üzerinde kara bulutlar olduğu, bununla birlikte Kıbrıs Cumhuriyeti hükümetinin şirketlerle sorunlar olduğunu kabul ettiği belirtildi.
Alithia gazetesi “Enerji Programında Kara Bulutlar… Hükümet Şirketlerle Sorunlar Olduğunu Kabul Ediyor” başlıklarıyla manşetten yayımladığı haberinde, Kıbrıs Cumhuriyeti hükümetinin, Enerji Bakanı Yorgos Lakkotripis’in ağzından ilk kez, tek yanlı olarak ilan edilen “Münhasır Ekonomik Bölge” (MEB) içerisindeki 12’nci parselde “Afrodit” yatağındaki doğal gazdan istifade edilmesiyle ilgili şeylerin zor olduğunu kabul ettiğini, çünkü yatağı idare eden Noble-Shell-Delek şirketler grubunun, doğal gaz çıkarılmasına başlanması için, Kıbrıs Cumhuriyeti yönetimiyle sözleşmenin ekonomik şartlarının, kendi lehine olacak şekilde revize edilmesinde ısrar ettiğini yazdı.
Şirketlerin petrol fiyatlarının düşmesi yüzünden sürdürülebilir olmayan bir projeden söz ettikleri belirtilen haberde, şirketlerin doğal gazın çıkarılması için kazançtan daha fazla pay istedikleri ifade edildi.
Şirketler grubunun ilk kez 2017 yılının Aralık ayında bu talepte bulunduğunu ve bunu 2018 yılının ortalarında yinelediğini kaydeden gazete, mevcut sözleşmeye göre gelir oranının Kıbrıs Cumhuriyeti yönetimi için yüzde 60, şirketler için yüzde 40 olduğunu anımsatarak, ancak şirketlerin doğal gazın çıkarılması ve bunun Mısır’daki terminallere taşınmasının sürdürülebilir hale gelmesi için, bu oranların tersine çevrilmesini istediğini belirtti.
Kıbrıs Cumhuriyeti hükümetinin konunun şirketlerle müzakere edilmesi için bir komite atadığını bildiren gazete, ancak şartların Kıbrıs’ın güneyinin lehine olmadığını, “çünkü bu durumda güçlü oyuncuların şirketler olduğuna” işaret etti.
Gazete iç sayfadan “Afrodit’ten İstifade Edilmesi Konusunda Soluk Manzara” başlıklı haberinde ise konuya geniş yer ayırarak, Lakkotripis’in dün Trodos’ta gerçekleştirilen Bakanlar Kurulu toplantısının ardından yaptığı açıklamalara yer verdi.
Buna göre, Kıbrıs Cumhuriyeti hükümetinin 2017 yılının Aralık ayında, Afrodit yatağındaki şirketler grubu tarafından, doğal gazın yönetici şirket olan Shell’e satılması için, Mısır’daki terminalle ön anlaşma yapıldığı konusunda bilgilendirildiğini ifade eden Lakkotripis, şirketlerin düşük petrol fiyatlarından dolayı projenin finansmanının sürdürülebilir olmadığını, bunun sonucunda da sözleşmenin ekonomik şartlarının revize edilmesini istediklerini kaydetti.
Gazeteye göre Lakkotripis, hükümetin ayrıntılı bir çalışmanın ardından, danışmanları, Kıbrıs Cumhuriyeti Hidrokarbon Şirketi (EİK) ve Hukuk Dairesi’yle birlikte, Afrodit yatağının geliştirilmesi konusunda en kısa zamanda hareket edilmesi için, şirketler grubuyla ortak kabul edilebilir bir çözümün müzakere edilmesi kararı aldığını belirtti.
Gazete şirketlerle müzakere edecek grubun, Enerji Bakanı, Maliye Bakanı, Enerji Bakanlığı danışmanları, Hidrokarbon Şirketi (EİK), Hukuk Dairesi, Enerji Bakanlığı yetkilileri ve çabaya katkıda bulunması için çağrılması uygun görülen diğer kişilerden oluşacağını da yazdı.
Bunun çok hassas bir tartışmadan ibaret olduğunu da vurgulayan Lakkotripis, bu yüzden basından, müzakereler gerçekleştirildiği zaman, anlayışlı olmalarını isteyeceğini ifade etti.
Belirli bir zaman takvimi olup olmadığı konusundaki bir soruya ise, hükümetin mümkün olan en kısa zamanda sonuca varılması istediği yanıtını veren Lakkotripis, tüm seçenekleri gördükten sonra Mısır’daki ve ön anlaşmadaki fırsat penceresinin sınırlı olduğunu gördüklerini, öte yandan hidrokarbon sektöründeki şartların da her gün değiştiğini söyledi.
Bunun da ötesinde, müzakerelerin gelişiminin, tartışmanın gidişatını belirleyeceğini ifade eden Lakkotripis, bir diğer ifadeyle hükümetin hedef olarak ortaya koyduğu şeyleri başarıp başaramayacaklarına işaret etti.
Yapılan planlamaya göre, doğal gazın Mısır’daki terminale ilk aktarımı ve bunun uzantısı olarak devletin kasasına gelir akışının 2022’de gerçekleşmesinin beklendiğini de ifade eden Lakkotripis, zaman geçtikçe tarihin de daha ileriye taşındığını, bu yüzden aceleleri olduğunu söylediğini ve en kısa zamanda karşılıklı kabul edilebilir bir çözüme ulaşmalarının önemli olduğunu dile getirdi.
Lakkotripis, şeffaflık çerçevesinde siyasi partilerin de bilgilendirildiğini ifade ederek, hükümetin siyasi partilere, bir sonuca ulaştıktan sonra, ancak herhangi bir anlaşma yapılmadan önce, konuyu daha detaylı bir şekilde ele almaları için, kendilerini (partileri) yeniden çağıracağı taahhüdünde bulunduğunu iletti.
Gazeteye göre AKEL milletvekili Eleni Mavru ise yaptığı yazılı açıklamada, hükümetin şirketlerle müzakereye başlama kararına eleştiride bulunarak, hükümeti konu üzerinde karartma yaptığı gerekçesiyle suçladı.
Gazete “Hükümetin Yaklaşımı” ara başlıklı haberinde ise, gazeteye konuşan hükümetten kaynakların, hükümetin müzakerelerdeki yaklaşımının öngördüğü şeyleri sıraladıklarını iletti.
Gazete bunları “şirketlerin önerisinin kabul edilemeyeceği; kâr paylaşımının R-FACTOR mekanizması temelinde olması, yani fiyat dalgalanmalarına dayanması gerektiği; hükümet ile şirketler arasındaki yeni mekanizmadan ortaya çıkacak kâr paylaşımının 2’nci ve 3’üncü tur ruhsat ihalesindeki sözleşmelerin öngördüğü aşamalarda olması; Kıbrıs Cumhuriyeti’nin potansiyel olumlu senaryolardan yararlanması; Kıbrıs Cumhuriyeti tarafından etkin bir kontrol olması için sözleşmenin güçlendirilmesi” şeklinde sıraladı.
Politis gazetesi ise haberinde, sözleşmenin güncellenmesi için Noble-Delek ile müzakerelere başlanacağını, ancak dikkatlerin artık 12’nci parseldeki 4 trilyon ayak küpte değil, 10’uncu parsel ile ExxonMobil’de olduğu yorumunu yaptı.
Haber Fileleftheros gazetesinde “Hedef 2022’de İhracat- Afrodit Yatağı İçin Noble Şirketler Grubuyla Müzakere Edecek Olan Müzakere Grubu Belirlendi”; Haravgi’de “12’nci Parsel İçin Yeniden Müzakere Oku Yaydan Çıktı- Lakkotripis: Herhangi Bir Anlaşmadan Önce Partiler Bilgilendirilecek”; Politis’te ise “Noble ile Müzakereler- Gelir Akışı 2022’de Başlayacak” başlıklarıyla yer buldu.
Kaynak:TAK
