Bağımsızlık Yolu (BY), AKSA Kalecik Santrali’nin kamulaştırılması gerektiğini savundu.
Enerjinin yaşamsal bir işleve sahip temel bir insan hakkı olduğunu belirten BY; AKSA Kalecik Santrali’nin kamulaştırılmasına yönelik yasa önerisi hazırladı.
BY tarafından yapılan yazılı açıklamada, enerji politikasının temelinde, merkezi olarak planlanmış bir üretim yer alması gerektiği ve bunun da devlet eliyle yürütülen kamusal bir hizmeti gerekli kıldığı belirtildi.
Tüm dünyada ve KKTC’de enerjide yapılan özelleştirmelerin “büyük bir başarısızlıkla” sonuçlandığı kaydedilen açıklamada, çeşitli Avrupa ülkelerinde elektrik hizmetlerinde kamuya dönüş örneklerinin görüldüğüne dikkat çekildi.
KKTC’de 2000 yılından bu yana alınan çeşitli Bakanlar Kurulu kararları ile enerjide özelleştirmeye gidildiği savunulan açıklamada, AKSA Enerji Üretim AŞ ile KIB-TEK arasında Kalecik Enerji Santrali için defalarca sözleşme yapılması eleştirildi.
Açıklamada, “Başlangıçta santralin kurulması, 5 yıllık kiralama ve hizmet alımı şeklinde planlanan sürecin, yapılan ek protokoller ve sözleşmelerin yenilenmesi sonucunda alım garantisinin sürekli artırıldığı, Elektrik Kurumu’na ait kamusal santralin düşük kapasite çalıştırıldığı, milyonlarca dolarlık kamu kaynağının AKSA’ya aktarıldığı, elektrik fiyatlarının fahiş bir şekilde yükseldiği ve hatta halkın elektrik hakkından mahrum edildiği bir yola girildiği” ifadeleri de yer aldı.
Anayasa’nın 43’üncü maddesi uyarınca AKSA Kalecik Enerji Santrali’nin devletleştirilmesi gerektiği kaydedilen açıklamada, halihazırda şirkete gerçek karşılığından çok daha faza ödeme yapılmış olduğu iddia edildi.
Açıklamada, Devletleştirme Yasa Önerisinin gerekçesinde, devletleştirmenin neden bedelsiz yapılması gerektiğinin ve bedelinin zaten fazlasıyla ödenmiş olduğunun ortaya konması amacıyla, AKSA’ya “haksız veya gereksiz yere” ödenen miktarların dökümünü ortaya koyan Sayıştay Başkanlığı’nın Şubat 2012 tarihli raporundan alıntılar da yapıldı.
-“Kıbrıslı Türk halkının AKSA’dan alacağı vardır”
“Elektrik üretiminin, dağıtımının, erişilebilirliğinin, fiyatının piyasa tarafından değil, toplum yararı gözetilerek devlet tarafından belirlenmesi gerekir. Özelleştirmeden dolayı kamusal kaynakları uzun yıllardır sömürmüş olan bir şirkete, devletleştirilmesi esnasında herhangi bir ödeme yapılmasının hiçbir hukuki veya ahlaki karşılığı bulunmadığı gibi toplum vicdanında da karşılığı yoktur. Bilakis, Kıbrıslı Türk halkının ve gelecek kuşakların AKSA’dan alacağı vardır” ifadeleri kullanılan açıklamada, bu nedenle özel elektrik üretim ve dağıtım şirketlerinin devletleştirilmesi gerektiği ifade edildi.
Açıklamada, devletleştirmenin temel hukuki prensiplerinden olan “Devletleştirilecek özel teşebbüsün yaptığı hizmet veya üretiminin ülke çapında kamu ihtiyacına hitap etmesi” ve “Hizmet veya üretimin yavaşlatılması veya durdurulması halinde kamunun büyük zarar görmesi” hususlarının AKSA Kalecik Santrali için “tamamen geçerli” olduğuna da dikkat çekildi.
