Serkan Soyalan
Bugün 1 Mayıs, işçinin, emekçinin bayramı…
Bugün 1 Mayıs… İşçinin, emekçinin bayramı…
Bu önemli günün tarihçesine baktığımızda içeriğinde acıyı, gözyaşını ve direnişi barındırdığını görüyoruz. İşte o acının ve mücadelenin perçinlendiği, meydanlarda haykırıldığı gün olarak kutluyoruz bu mücadele gününü.
Takvim yaprakları 1 Mayıs 1886’ı gösterdiğinde Amerika’da çalışma saatlerinin 8 saat olması için başlatılan ve ilan edilen grevlerle kazanılmış olan 8 saat çalışma hakkı, idamlarla ve ölümlerle sonuçlanmıştı. Polisle göstericiler arasında çıkan çatışmalarda 1 işçi ölürken, çok sayıda işçi de yaralanmıştı. Üç gün süren gösteriler sonrasında sendikacılardan 4’ü idam, 4’ü de ağır hapis cezasına çarptırıldı. Ancak bu mücadelenin sonrasında çalışma koşullarında iyileştirmeler edinilmişti.
Milletlerarası İşçi Kardeşliği Teşkilatı’nın 1889 Paris Kongresi’nde, ya da bir deyişle II. Enternasyonalin 1’inci kongresinde de işçilerin dayanışmaları amacıyla bu gün ‘1 Mayıs İşçi Bayramı’ olarak kabul edildi.
O gün bugündür de dünyanın farklı ülkelerinde 1 Mayıs kutlanıyor.
***
Bugün 1 Mayıs… İşçinin, emekçinin bayramı…
1977’de kan bulaşmıştı İstanbul’daki kutlamaya. 1 Mayıs’ta kutlamaların adresi Taksim Meydanı’nıydı, bu emek gününü kutlamak için meydanı dolduran yüz binlerce kişi, meydana kurulan sahneden yapılan konuşmaları zaman zaman sloganlar ve alkışlarla kesiyordu. Saat 19’a doğru, dönemin DİSK başkanı Kemal Türkler konuşmasını yapıyordu ve birden kalabalığın üzerine kurşun yağmaya başladı. O dönemki adıyla Intercontinental Oteli’nden sıkılıyordu silahlar. Silahlarla beraber bu kez panzerler daldı kalabalığın arasına ve Kazancı Yokuşu’na doğru sıkıştı kalabalık. Bu felaket sonrasında 34 kişi yaşamını yitirdi.
28 kişi ezilme ya da boğulma nedeniyle, 5 kişi vurulma nedeniyle, 1 kişi de panzer altında kalarak yaşamını yitirdi, yaklaşık 130 kişi de yaralandı. Ölenlerin çoğu Kazancı Yokuşu’nun başında, park edilmiş kamyon yüzünden sıkışarak ölmüşlerdi. Olay sonrasında 470 kişi gözaltına alındı fakat hiçbirinin olayla ilgisi kurulamadı. Ateşi kimin açtığı tam olarak belirlenemedi, olay halen aydınlatılamadı. Ateş açanlar bulunamadı.
***
Bugün 1 Mayıs… İşçinin, emekçinin bayramı…
Ülkemizde son yıllarda iş kazalarının ve bu kazaların sonucunda hayatını kaybeden işçilerin sayısının artması, bir kez daha çalışma koşullarının düzenlenmesi gerektiğini gözler önüne seriyor. Neredeyse karın tokluğuna zor koşullar altında çalışan emekçiler, gerek işverenin, gerekse kendilerinin ihmalleri sonucunda ciddi yaralanmalarla ve ölümlerle sonuçlanabilen kazalarla karşılaşabiliyorlar.
Çalışma Dairesi müfettişleri gerekli denetimlerini yoğunlaştırsa da hâlen arzu edinilen düzeye ulaşamadığını söyleyebiliriz bu yaptırımların.
Bu yönde işverenler çalışanlarının haklarını korumakla mükellef olması mecburiyken, birçok işverenin bundan kaçtığını üzülerek gözlemliyoruz. 8 saati aşan çalışma saatleri, sağlıksız çalışma koşulları, işçilerin yatırımlarının yapılmaması, sosyal güvencelerinin olmaması ve hatta kaçak işçilik… Bu örnekleri daha da sıralayabilirim.
Bu yönde özel sektör çalışanlarının da sendikal haklara kavuşturulması ve mücadelenin sendika çatısı altında yapılması gerekmektedir. Yasal olarak işçiye, emekçiye verilen bu haklar sendika yetkilileri tarafından savunulmalı ve takip edilmelidir.
***
Bugün 1 Mayıs… İşçinin, emekçinin bayramı…
Meydanlardayız yine bugün, haykıracağız, direneceğiz, sesimizi duyuracağız. Diğer yandan da bugün açık olan iş yerlerinde çalışan emekçiler var. Bu gün onların da günü, onların da daha iyi çalışma koşullarında çalışmalarını sağlamak için haykırma günü…
***
Bugün 1 Mayıs… İşçinin, emekçinin bayramı…
