Birleşmiş Millletler (BM) tarafından yeni yayımlanan bir raporda, dünyanın yeni tip corona virüs (Covid-19) krizinin ekonomik ve toplumsal semptomlarını tedavi ettiği, ancak pandemiye neden olan habitat yıkımı, iklim değişikliği, küresel ısınma ve yükset et tüketimi gibi çevresel koşulları iyileştirmek için hiçbir çaba göstermediği belirtildi. Araştırmacılar, bu kapsamda gelecek yılarda Covid-19 gibi hayvanlardan insanlara geçen hastalıklarda ve salgınlarda artış görüleceği konusunda uyardı.
Şu anda insanlarda hastalığa nedne olan virüs ve bakterilerinin yüzde 70’ine yakının hayvan kökenli olduğu düşünülüyor. Hayvanlardan insanlara geçen zoonatik hastalıkların sayısı ise gün geçtikçe artıyor. Ekolojik tahribat, ete olan talebin artması ve doğanın insan eliyle yıkımı Ebola, Sars, Nil virüsü, Rift Vadisi ateşi, Zika virüsü ve son olarak da Covid-19’u ortaya çıkardı.
COVİD-19’DAN ÖNCE DE MİLYONLARCA İNSAN ÖLÜYORDU
Bununla birlikte, Covid-19 pandemisinden önce de çoğunluğu fakir ülkelerde olmak üzere her yıl iki milyon insan zoonotik hastalıklar nedeniyle insanlar nedeniyle hayatı kaybediyordu. Ancak, yeni tip corona virüs ABD, İngiltere, Fransa ve Japonya gibi gelişmiş ülkeleri etkileyince salgın hastalıklar bir anda dünyanın gündemine oturdu.
TEMEL NEDEN VAHŞİ HAYATA VERİLEN ZARAR
BM raporunun yazarlarından Inger Andersen, corona virüs salgının önceden yüksek ölçüde ön görülebileceğini belirterek, “Covid-19 belki şu an yaşadıklarımızın en yaygın olanı, ama kesinlikle yaşadığımız ilk ölümcül salgın değil. Temel nedeni ise insanların vahşi yaşama verdiği zarar” ifadelerini kullandı.
Sanayi ülkeleri belki de Asya ve Afrika’daki yoksul ülkelerin coğrafyasında yaptıkları yıkımın bir gün kendilerine döneceğini düşünmediler. IMF’nin belirttiğine göre pandeminin iki yıldan daha uzun sürmesi durumda zengin ülkere maliyetinin 9 trilyon dolar olması bekleniyor.
“ÖNGÖRÜLEBİLİRDİ, HAZIRLIKSIZ YAKALANMAK YANLIŞ POLİTİKALARIN SONUCU”
Raporda ayrıca. hükümetlerin sağlık konusundaki yaklaşımının yetersiz ve geçici olduğu belirtildi. İnsanlığın Covid-19’a hazırlıksız yakalandığını aktaran çalışmanın yazarları, şu anda corona virüsün tedavisi bulunsa bile bunun gelecekte aniden ortaya çıkacak salgınlar için etkili olmayabileceği bildirdi. Araştırmacılar bu yüzden insan, hayvan ve çevre sağlığını bir arada değerlendirilmesini şart koşan “tek sağlık” yaklaşımını önerdi.
EKONOMİK ENDİŞELER NEDENİYLE BİRÇOK YERDE SALGIN İLAN EDİLEMİYOR
Yaban hayatı ve hayvancılık, insanları enfekte eden çoğu virüsün kaynağını oluşturuyor. BM raporu, et tüketimi için için artan talep, daha yoğun ve sürdürülemez tarım, yaban hayatının daha fazla kullanılması, küresel seyahatlerin artması ve iklim krizi de dahil olmak üzere bir dizi salgın nedenine işaret ediyor. Ayrıca birçok çiftçi, bölge ve ülkenin ticarete zarar verme korkusu nedeniyle salgın ilan etme konusunda isteksiz olduğunu belirtiyor.
“COVİD-19 GELECEKTE HAFİF KALCAK”
ABD’deki Emory Üniversitesi’nden bulaşıcı hastalık uzmanı Thomas Gillespie, “Zoonotik hastalıkların gelecekte yayılması için birincil riskler, tropik ortamların ormansızlaştırılması ve özellikle yüksek popülasyonlardaki domuz ve tavukların büyük ölçekli endüstriyelde kullanılması. Bir kriz noktasındayız. Vahşi, dünyaya karşı tutumlarımızı kökten değiştirmezsek, işler çok daha kötüye gidecek. Şu anda deneyimlediğimiz salgın hafif görünecek” ifadelerini kullandı.
“PANDEMİ POTANSİYELİNE SAHİP BİRÇOK VİRÜS VAR”
Birleşmiş Milletler Çevre Programı’ndan (UNEP) Prof. Dr. Delia Grace ise “Covid-19’a şu ana kadar hem tıp hem de ekonomik anlamda pek çok cevap verildi. Ancak, corona virüsün kökenleri çevremizde, yani gıda sistemimiz ve hayvan sağlığı ile ilgili bir sorun. Günümüzde uygulanan yöntem, hasta olan birinin sadece semptomlarını tedavi etmek, ancak altta yatan koşulları görmezden görmek. Şu anda dünyada pandemi potansiyeline sahip Covid-19 dışında birçok hastalık var” açıklamasını yaptı.
DÜNYADA SADECE İNSANLAR YOK
“Nüfusun artmasından, maden endüstrilerini yükselmesine, et tüketimindeki artıştan yeni yerleşim yerlerinin oluşmasına İnsan aktivitelerindeki yoğun artış gezegenimiz her köşesini etkiliyor. İnsan faaliyetleri daha önce insanları patojenlerden koruyan doğal koruma kalkanını ortadan kaldırıyor. Bu yüzden sorunun kökeni çözmek hayati bir önem taşıyor. Diğer türlü, bu tür salgınların hayatımızın bir parçası olması kaçınılmaz. Dünya sadece insanlardan oluşmuyor, hayvanlar, bitkiler, toprak, denizler ve atmosfer bir bütünün parçası. Gelecek yıllarda insan nüfüsundaki artış ve endüstriyel faaliyetlerin miktarında yükselme salgın hastalıklarla sürekli olarak mücadele etmemize neden olacak” diyen UNEP Vahşi Yaşam sorumlusu Doreen Robinson, “Bilim ekosistemleri ve vahşi yaşamı yok ettiğimize dair oldukça net kanıtlar ortaya koyuyor. O halde sonucu öngörebiliriz” dedi.
BM’ye bağlı bilim insanları raporun, hükümetlerin gelecekteki pandemileri önlemek için dünyanın yıkımını ele almaları gerektiğine dair en son uyarı olduğunu açıkladı.
(NTV)
