Başbakan Ersin Tatar, dün gece katıldığı programda soruları yanıtladı.
SORU: Karikatür hakkında…
BAŞBAKAN TATAR: Mizahi değil. Adam beni tımarhanede deli gibi ilan etti. Memleketin Başbakanına. Ben şikayet ettim. Memleketin başbakanını deli ilan etmeye hakkı yoktur. Bana büyük bir terbiyesizlik yapıldı. Kanal T’yi kendi lehime kullanmadım. Kimseyle terbiyesizce dalga geçmedik. Bu büyük terbiyesizlik.
SORU: Bilişim suçları yasası yok. nasıl olacak?
Bilişim yasası meclisin gündeminde. Zor bir yasa. Bir türlü genel kurula gelemedi. Gelmesinde fayda var.
Test yaptırdım, bir daha yaptırmak lazım.
SORU: İnternet zammı hakkında. İnternet sağlayıcıları birliği açıklama yaptı, vergi geliyor, zam olur açıklaması yaptı. Siz de zam yapmayı düşünmüyoruz dediniz. Birlik te bize vergi gelirse zam olur diyor. Bu konuda son durum ne?
BAŞBAKAN TATAR: GSM şirketleri var, ödedikleri var. Gelen bilgi şu; bu telefon işleri internete aktarıldı. Devlet bundan dolayı vergi kaybına uğruyor. Bu alanı da vergilendirmek için, devletin hak ettiği payı almak için bir düzenlemedir bu. Vatandaşa zam değil ama bu şekilde açıklandığı için bu tarafa aktarılan trafiğin aynı şekilde düzenlenmesi için maliye Bakanlığı tarafından niyet edilen bir düzenleme. Ancak söyledikleri buysa Maliye Bakanlığı haklıdır. İlgili şirketlerle görüşün dedim, neden zam gelecek? Eğer siz aktarıyorsanız, devlet elbette böyle ortamlarda tedbir alması lazım. Ben bu düzenleme zam getirmemesi lazım. Sen ödediğin vergiyi bu tarafa aktarıyorsun. Kendi internet şirketlerimiz de var, onların söyledikleri önemli. Vatandaşa yansımayacak şekilde dikkat edilerek düzenleme içine gidilsin dedim. Maliye haklıdır, rakamlar çok ciddidir. Bunlar gerçeklerdir. Vatandaşa zam niyet edilmemektedir. Bir daha bakılsın talimatı verdim. Vatandaşa yansımaması lazım. Hatta indirim de talep etmek lazım. Herkes elini taşın altına koyması lazım. Trafikte azalma yok, insanlar sürekli internette. Hacim artıyor, gelirleri de artabilir, artan hacimden devlette vergisini alacaktır diye düşünüyorum.
SORU: Vatandaş soruyor. Para bitti diyen bir ülkenin Başbakanı nasıl olur da üretimden bahsediyor diyor bir vatandaş. Bunu nasıl değerlendiriyorsunuz?
BAŞBAKAN TATAR: Vatandaş demokrasi var, istediği gibi konuşuyor. Para bitti demedik, maliyenin gelirleri azaldı dedik, bir takım sıkıntılar var, corona dolayısıyla ekonomiye katkı koyan turizm, eğitim ile bir takım sıkıntılar yaşıyoruz ama bizim alt yapımız yerindedir. Bu bir fırsatta olabilir. Üretimi arttırıp, içe dönerek, kendi iş gücümüz gibi bir takım fırsatlar gelebilir. Eğer bu krizi iyi yönetirse dünyaya verilecek bir mesaj var, Kıbrıs’ın kuzeyinde bu iş iyi yöneltildi, sınavı iyi verdi denilecektir. Turizm, öğrenci gelmesinde KKTC markasına marka katarak bu işten çıkabilir. Umutlu olmak lazım. Muhalifler bizi acımasızca eleştirseler de büyük de bir başarı var. Akansoy, tanıdığım biri değil, yazdıkları var. Donanımlı, bütün konulara temaslar var, okusunlar. Bu süreci objektif olarak değerlendirdiğinde önemli başarılar da vardır. Başarının baş aktörü halkımızdır. Ortaya koyduğumuz irada, halkın gösterdiği duyarlılıktır.
SORU: Türkiye’den para gelecek mi?
BAŞBAKAN TATAR: Her yıl olduğu gibi bu yıl da 2020 için protokol olması gerektiği yönünde. Çalışmaları sürdürüyoruz. Fuat bey ve Sayın Erdoğanla konuşmamız oldu. Beklentilerimizi paylaştık. Önümüzdeki haftalarda şekillenecek. Önemli olan süreci doğru yönetmek. Ortaya koyduğumuz iradeyle büyük sınavdan geçiyoruz. Anavatanla iyi istişare ile çalışmalarımızı sürdürmektir. Burada bir halk var. Dünyanın tanımadığı. Hala daha dünyadan tecrit edildik. Bize verdikleri söze rağmen. Ama bunlara rağmen kendimizi geliştirdik. Giderek artan bir başarı hikayesi var. Bunun aksini söyleyenler olsa da. Desteğe ihtiyacımız vardır, hakkımız da vardır. Bizim şu anda Maliye, Ekonomi bakanımızla yaptığımız çalışmalar vardır. Önümüzdeki projeksiyonlara baktığımızda, bu virüs meselesinin ne kadar gideceğini tam da bilmediğimiz için, çeşitli alternatifler var. Umut ediyorum ki mayıs ayından sonra hareketlilik başlayacak. Dinamiklerimizin canlanmasıyla bir noktaya gelebileceğini, sonra da bekleyeceğiz, bakalım güney ne zaman çözecek, Türkiye ne zaman çözecek? Ne zaman gidip gelmeler başlayacak?
SORU: İş yerleri ne zaman açılacak?
BAŞBAKAN TATAR: Bilim kurulumuza, sağlık bakanlığı uzmanlarına ve hepsine kulak vermek zorundayız. Kararlar alırken risk almak istemiyoruz. Son 45 günde büyük önemli kararlara imza attık. Bir an evvel bazı sektörlerin açılması gerekiyor, bu yönde baskı da var. Fakat bir de biraz daha sabredelim, risk almayalım, yayılabilir endişeleri var. Benim kanaatim eleştirilse de seyre girmiş bulunuyoruz. 27-28 martta ne gibi seyir izlenecek denildi. Bugün 19 nisan. 40 gün sonra ne görüyoruz biz, bu önemli. 6166 test yapılmış. 21 tedavi sürüyor. Uzmanların, söylediği artık bu saatten sonra yatay şekilde gideceği yönünde. Yine de dikkatli olmalı.
SORU: Sokağa çıkma yasağı hakkında atılan twit hakkında…
BAŞBAKAN TATAR: Ben o akşam dedim ki OHAL kabul etmem. O akşam herkesi eve kapatma gibi bir başlık gündem oldu. Hatta yapmazsanız bu rakam 20 bini bulacak dendi. İnsanlar panik oldu, tedirginliğe itildi. Başka yollara yol açabilirdi. Paniği durdurmak için biz de sakin olun, en iyi şekilde yöneteceğiz dedik. O gece için geçerliydi açıklama. Bizim insanlarımız Londra’da, Türkiye’de… Uçuşlar da o anda durdurulamazdı. 1500 insan getirildi. O da eleştirildi. İnsanımızı Londra sokaklarında bırakamazdık. Karantinaya girmesi kaydıyla getirdik. Almanya 800 vatandaşını burada bıraktı. Biz Rum’dan evvel gördük, okulları tatil ettik, ama bir takım tedbirler süratle başarıyla geldi. Bu kararları kimse görmezden gelemez. Hakkımızı teslim etmeyebilirler ama görmeliler. Alman turistlerden sonra 800 vatandaş için iletişime geçtik, Almanya karantina var dedi, madem pozitif vaka var, 14 gün kalacak dediler. Kendi vatandaşlarını alıp götürmediler ama biz kendi vatandaşımıza da sahip çıktık.
SORU: Eşit maaş konusunda ortak tavır sergilediniz mi?
BAŞBAKAN TATAR: Hayır efendim. 5000 ile 8500 arası kamuda çalışanların maaş düzenlemelerini birlikte aldık. O zaman eşit maaş meselesi yok. Bilahare Maliye Bakanımızın bir soru üzerine dediği şuydu; bizim hükümet olarak ortaya koyduğumuz program var. Haziran ayından sonra ne olur, ben ümitliyim, çarklar dönmeye başlayacak. Uçuşlar başlarsa maaşlar da düzenlenecek, orada, hazirandan sonra önümüzü göremiyoruz ki doğrudur. Kasaya ne düşerse paylaşacağız dedi Maliye Bakanı. Kudret bey de onun söylemine göre Kudret bey öyle söyledi. Mayıs sonuna kadar açıklanan program neyse odur. Biz devletiz.
SORU: Krizi nasıl fırsata çevireceğiz?
BAŞBAKAN TATAR: Kavgaları bırakıp bu çerçevede paylaşabileceği fedakarlığı gördük. Corona öncesinden sonrasına değer yargılarımız değişiyor. Yerli üretim, tüketim, yerli istihdam. Devlete girme beklentilerini bir kenara bırakacaktır. Artık insanlar ekmeğini özel sektörde bulabilecek. Rakamlarda görüyoruz, binlerce kişi çalışıyor. Büyük işletmeler, yerli istihdama önem vermeli. Teşvikler de gözden geçirmeli. KKTC bunu başarıyla yönetebiliyorsa, sağlık sisteminde bu başarımız, KKTC’nin virüse fazla bulaşmaması, bizim de başarıyla geçmemiz pozitif mesaj verecek.
SORU: Ekonomiden bahsediyoruz. TC’den gelen 72 milyon. Bu paranın ne kadarı Koronada kullanıldı?
BAŞBAKAN TATAR: Bununla büyük ölçüde maaş ödemelerine gidecek. Hesaplara baktığımızda bazı kalemlerden sağlık kalemine 30 milyon aktardık. 72 milyon geldi ama genel çerçevede maaşlara da gitti.
SORU: Maliye Bakanıyken göç yasasının mimarı oldunuz, Başbakan oldunuz maaşları kestiniz, 13. Maaş belli değil. CB olursanız ne olacak? ekonomi alanında güven aşılanamadı mı?
BAŞBAKAN TATAR: Bu soru maksatlı. Başkası gelse daha iyi mi yapacak? İmkanlar belli. Sorulmak için sorulmuş. Özel sektörle devlette istihdamı, göç yasası dedikleri yasa, devlete girenlerin maaşında düzenleme, ona rağmen yılda şu kadar insan devlete girecek. Soyer zamanında meclise sunulmuş yasadır. Bizim zamanımızda bir takım değişikliklerle meclisten geçirdiğimiz düzenlemedir. Daha sonra eleştirenler hükümete geldiler. CTP. Bu yasa çalışması Zeren Mungan tarafından yapıldı. Onu hazırlayandı. Ahmet Uzun Maliye Bakanlığını bıraktıktan sonra ben oldum, Mungan ile 2 yıl çalıştık. Sonra Mungan Bakan oldu. Sonra Birikim Özgür geldi. O da bizden farklı düşünmüyor. O yasaya rağmen hala daha devlet özel sektöre cazibesini devam ettirdi. Bugün adam soruyor, maaş kestin. Bugünün koşullarında farklı irade koydum. Bir süreç yaşıyoruz. Mayıs sonuna kadar irade ortaya koyduk. Göre göre irade ortaya koymamak olmaz. Bunlara cevap kolay, kaynak sıkıntısı var, böyle yönetiyoruz.
SORU: Bir sonraki ay maaş ödeyebilir miyiz?
BAŞBAKAN TATAR: Burası KKTC devleti. Biz devletimize güveniyoruz. Bu halkın bu başarısı bizim devletimizin itibarını da arttırdı. Halk olarak özgüven de verdi. Başarı bir şekilde yönetebilen, bugün Amerika’dan iyi yönetebilen bir yapıdayız. Gerekli düzenleme yapabilecek, destek bulabilecek. Alt yapıya baktığımızda bizim kapasite var, bu iş geçince büyük rakamlarla karşı karşıya olmadığımız için atlatabiliriz. Destek ve iç kaynaklardan sağlayacağımız finansmanla yönetebileceğiz. Biz bir irade ortaya koyduk, bu fedakarlıkla iyi yöneteceğimize inanıyorum.
SORU: Muhalefetin çağrıları oldu. İç borçlanmaya neden gitmiyoruz diyorlar.
BAŞBAKAN TATAR: Mayıs sonuna kadar bir tablo ortaya koyduk. Önümüzde süreç var. Doğru yapmak lazım. Doğru borçlanma yapmak lazım, çalışmaları yapılıyor. arayışlar içindeyiz, yapılan temaslar, önümüzdeki süreci iç borçlanma da yapacağız. Rakamlar belli değil. Doğru zamanda doğru borçlanma yapılmalı.
Bizim halkın faizlerle sıkıntıları var. Çalışmalar yaptık. Rica falan yapmadım. Haksızlık etti. Bir sistemi yönetmek, destek bulmak bazı şartlar gerektiriyor. Merkez bankasıyla sıkı temas içindeyiz. 1 milyar TL paket açıklandı. İhtiyaçlı olanlara krediler hazırlandı. Bütün bu finansmanın kaynağı bankalardan geliyor. Bankalar merkez bankasına ciddi para yatırılıyor. Bir likitide katkısıyla piyasanın ayakta kalmaları amaçlanıyor. KKTC kendi imkanları çerçevesinde olanaklarını kullanıyor. İstediğimiz noktaya ulaşmak için ekonomik çarklar dönmeli. Sadece borçlanmayla olmaz.
SORU: Yapılacak katkı ile ilgili Casinocular Birliğinin tepkisi var. Nasıl halletmeyi düşünüyorsunuz?
BAŞBAKAN TATAR: Bir takım devlete ödedikleri imtiyaz ücretleri var. Kapatılmış dönem için indirim istediler. Bizim kavgamız yok. çözüm üretmeye çalışıyoruz. İmkanlarımız da belli. Umarım KKTC’nin kısıtlı imkanlarıyla yönetilen bu süreç doğru yere gider. Bizim ırkçılık yapmamız söz konusu değil. Haksızlığa uğradık. Devleti yönetirken de en iyi şekilde değerlendirmek lazım. 3. Ülkelere ne zaman verileceği Çalışma Bakanlığı gecikti ama rakamlar belli değildi. Muhaceretten çıkışlar ve rakamların bildirilmesi geciktiği için geç açıklandı. Biz ilk açıkladığımızda KKTC ve TC vatandaşı olarak açıkladık. 3. Ülkelerin vatandaşları bizim mecburiyetimiz yoktu ama rakamları ilettik.
SORU: Sınır kapılarının açılış tarihi nereden ne zaman aldı?
BAŞBAKAN TATAR: Ben bilemem. Kapıların açılması Türkiye ve Güneyde bu işin nasıl sona ereceğine bağlı, hep birlikte karar vereceğiz. Burada olan çeşitli görüşler var, Alman turistlerden önce gelenler de bulaştırmış olabilir. Geniş bir tarama ve istatistikle rakamlar çıkabilir. Süreci takip ederken önümüzü göremiyoruz. Şu an kapılar kapalı.
SORU: Akıncıyla aranızda yaşanan diyalog.. dün de CB konuğumuzdu. Sözlerinin arkasında durdu. Bazı şeyleri yaparken Başbakana soracak değilim dedi. Ekonomiye ses çıkarmıyoruz, ilaç getirmeye kaçakçılıkla suçlandık diyor. Buna ne dersiniz?
BAŞBAKAN TATAR: Kendisi bana çok büyük haksızlık etti. Benim o gün topladığım bakan arkadaşlarımı çağırdım, Gümrük müdürünü, ilaç- eczacılık dairesi müdürünü çağırdım, bana verilen bilgiye göre 1 kamyon geldi, LTB kamyonuyla giriş yapıldı. Ben bu toplantıyı yapmasaydım bana uyuyor musun diyeceklerdi. Ben açıklama yaparken kimseyi suçlamadım. Sadece bunun doğru yöntem olmadığını söyledim. Ki ben Cumhurbaşkanı ile sık sık görüşmeye çalışıyorum. Hatta geçenlerde aradım hatırını sordum. Zaten Akıncıyı 30 senedir tanıyorum. Sevdiğim bir kişidir. O kadar güzel ilişkilerimiz var, bu siyasetin içinde beni bilen bilir. Benim kavga eden kişiliğim yok. ama bu kamyon buraya gelince ve haberim yok denilince siz ne yapardınız? Tabi ki bir şey söyleyeceksiniz. Esas mağdur benim. Ben kimseye kaçakçı demedim. O açıklamayı da ben kendi başıma yapmadım. Benim müsteşarlarım, müdürlerim yaptı hazırladı ben de okey verdim. Bu malzemelerin bu şekilde aktarılması doğru değildi. Ben arıyorum Akıncıyı, o da beni aradı. Bizi toplantıya çağırdı. İlaçlarla ilgili bir şey demedi. Bu ilaç meselesinde hassasiyet var. Kahvecioğlu öyle şeyler yazdı ki, ben miyim dedim. Bizim söylediğimiz Türkiye her zaman yanımızda, AB’den malzeme gelecek de ben mi reddedeceğim? 5 milyon Euroluk malzeme var, dört gözle bekliyoruz. Kudret bey de açıkladı, takip ediyoruz. Biz karşıyız diye bir durum yok. AB ve UNDP’den. O kamyondan gelen 20 bin TL’yi geçmez. Mustafa Akansoy açıkladı ilaçlar hakkında. Bizde var, bunu değil, bundan önceki geliştirilmemiş ilaç gelmiş, görme kaybı yaptığı saptanıyor. Ben başka yorum yapmayacağım. Yanlış anlaşılıyor. Sanki iyi niyetle gelen şeylere karşıymışım gibi lanse ettiler. Ben böyle insan değilim. Ben herkesle iyi ilişkiler içinde olan insanım. Kendileri doğru söylemiyor. Gelen malzemeye hiç ihtiyaç yok ama kamyonlarla ortaya kondu. Bize haksızlık edildi.
SORU: Para toplandı, izinsiz toplandı, Başbakan da katıldı, para olunca yasalar önemli değil mi?
BAŞBAKAN TATAR: Diyalog Tv iyi niyetle programı yaptı, Kızılay’ın hesabına yatırıldı. Fakire katkı yapacak. O gün kaymakamlıktan izin alınması lazımdı, alındığını biliyorum. O gün değilse bile sonradan alındı.
(BRT)
