Küresel piyasalar, Avrupa Parlamentosu (AP) seçimlerinin sonuçlarıyla haftaya negatif bir seyirle başlarken, bu hafta ABD Merkez Bankası (Fed) ve Japonya Merkez Bankasının (BoJ) faiz kararları yatırımcıların odağına yerleşti.
Dünya genelinde enflasyonla mücadelenin sonuna yaklaşıldığına ilişkin beklentilerin artmasına karşın ABD ekonomisine yönelik verilerin karışık sinyaller vermesi piyasalarda risk iştahını azaltırken, Avrupa genelinde aşırı sağ görüşün hakim olduğu partilerin yükselişi de yatırımcılar tarafından yakından takip ediliyor.
Cuma günü ABD’de açıklanan verilere göre, mayısta 182 bin kişi artması beklenen tarım dışı istihdamın 272 bin kişi artmasına karşın işsizlik oranı yüzde 3,9’dan yüzde 4’e çıktı ve Ocak 2022’den bu yana en yüksek seviyesini kaydetti. Fed’in dikkatle izlediği ortalama saatlik kazançlar da yüzde 0,4 ile beklentilerin üzerinde arttı ve 34,91 dolara ulaştı.
İşsizlik oranının yükselmesine karşın tarım dışı istihdam verisinin beklentileri aşmasıyla Fed’in bu yıl sadece bir kez faiz indirimine gideceğine yönelik tahminler güçlenirken, çarşamba günü Fed’in politika faizini sabit bırakması bekleniyor.
Analistler, politika metni ve Fed Başkanı Jerome Powell’ın yapacağı sözle yönlendirmelerden alıancak sinayllerin piyasaların yönü üzerinde etkili olmasının öngörüldüğünü ifade etti.
Para piyasalarındaki fiyatlamalarda, Fed’in eylülde ilk faiz indirimine gitme ihtimali cuma günü yüzde 83’ten yüzde 51’e gerilerken, kasım ayı için yüzde 81’den 77’ye indi.
Analistler, Fed’in faiz kararının yanı sıra hafta boyunca yoğun veri gündeminin de yatırımcıların odağında bulunduğunu anımsatarak, cuma günü de BoJ’un faiz kararının yakından takip edileceğini dile getirdi.
Bu gelişmelerle birlikte, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi cuma günü 15 baz puan artarak günü yüzde 4,44 seviyesinden tamamlarken, şu sıralarda yüzde 4,45’te bulunuyor.
Geçen haftanın son işlem gününde yüzde 0,8 artışla günü 104,9 seviyesinden tamamlayan dolar endeksi, bugün de yükselişine devam ederek yüzde 0,3 artışla 105,3 seviyesinde seyrediyor.
Altının ons fiyatı cuma gününü yüzde 3,5 azalışla 2 bin 294 dolardan tamamlarken, analistler, Fed’in faiz indirimine beklenenden daha geç başlayacağına ilişkin endişelerin artmasının yanı sıra Çin Merkez Bankası’nın (PBoC) altın alımını durdurmasıyla hızlandığına dikkati çekti.
Altının ons fiyatı haftaya önceki kapanışının yüzde 0,1 üzerinde 2 bin 295 dolardan başladı.
Cuma günü Brent petrolün varil fiyatı yüzde 0,5 değer kaybıyla günü 79,4 dolardan tamamlarken, şu dakikalarda önceki kapanışının yüzde 0,5 üzerinde 79,7 dolardan işlem görüyor.
Öte yandan, 2021’de GameStop hisselerinde yaşanan dalgalanmada adı geçen “Roaring Kitty” sosyal medya hesabının arkasındaki isim olan Keith Gill, yaklaşık dört yıl aradan sonra YouTube’da ilk canlı yayınını yaptı. Gill’in yaklaşık 50 dakika süren canlı yayını 600 binden fazla kişi tarafından takip edildi.
GameStop hisseleri, cuma günü açıklanan finansal sonuçlarında ilk çeyrek satışlarında yüzde 29 düşüş bildirmesi sonrasında güne yaklaşık yüzde 20 kayıpla başlamıştı. Şirketin hisseleri, gün içinde dalgalanma nedeniyle 15’ten fazla kez işleme kapatıldı. GameStop hisseleri günü yüzde 40’a yakın düşüşle tamamladı. Şirketin hisseleri, geçen haftanın son işlem günündeki keskin düşüşüne rağmen haziran ayında yüzde 20’nin üzerinde değer kazandı.
New York borsasında cuma günü Nasdaq endeksi yüzde 0,23, S&P 500 endeksi yüzde 0,11 ve Dow Jones endeksi yüzde 0,22 azalış kaydetti. ABD’de endeks vadeli kontratları yeni haftaya da negatif bir seyirle başladı.
Avrupa borsalarında da geçen haftanın son işlem gününde negatif bir seyir hakim olurken, AP seçimlere aşırı sağın damga vurması dikkati çekti.
Fransa’da AP seçimlerinde aşırı sağcı Ulusal Birlik Partisi (RN) yüzde 31,50’lik oranla ve açık ara farkla ilk sırayı alırken, Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un partisi Rönesans yüzde 15,2’lik oranla ikinci oldu.
Partisinin açık farkla yenilgiye uğramasının ardından açıklamalarda bulunan Macron, sonuçların “Avrupa’yı savunan partiler için iyi olmadığını” kabul etti ve 30 Haziran – 7 Temmuz tarihlerinde erken seçime gidileceğini duyurdu.
Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, AP seçimlerinin sonuçlarına göre merkezdeki gruplara daha büyük sorumluluk düştüğünü söyledi.
Mensubu olduğu grubun birinci gelmesiyle seçim sonuçlarının güçlü bir Avrupa isteyenlerin çoğunlukta olduğu mesajını verdiğini vurgulayan von der Leyen, “Yani merkez yerinde duruyor ama sağdaki ve soldaki aşırıların da destek aldığı bir gerçek. Bu nedenle sonuç, merkezdeki taraflara büyük sorumluluklar yüklüyor.” dedi.
Öte yandan, Avrupa Merkez Bankasının (ECB) 3 temel politika faizini 25’er baz puan indirmesine karşın cuma günü ABD’de açıklanan tarım dışı istihdam verisinin tahminleri aşmasıyla Fed’in faiz indirimine beklenenden geç gideceğine yönelik endişelerin artması Avro’nun dolar karşısında değer kaybetmesine neden oldu.
Cuma günü yüzde 0,8 gerileyerek günü 1,0800 seviyesinden tamamlayan avro/dolar paritesi, yeni haftaya da söz konusu seçim belirsizliklerinin etkisiyle önceki kapanışının yüzde 0,5 altında 1,0750’den başladı.
Geçen haftanın son işlem gününde İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,48, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,48, Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 0,51ve İtalya’da MIB 30 endeksi yüzde 0,50 azalış kaydetti. Avrupa’da endeks vadeli kontratlar, yeni haftaya da negatif bir seyirle başladı.
Asya pay piyasalarında haftanın ilk işlem gününde yön arayışı öne çıkarken, Japonya ekonomisi yılın ilk çeyreğinde beklenenden daha az daraldı.
Japonya’da bugün açıklanan verilere göre, Gayri Safi Yurt içi Hasıla (GSYH) birinci çeyrekte yıllık yüzde 1,8 ve çeyreklik yüzde 0,5 küçülme kaydetti. Piyasalar ülke ekonomisinin yıllık yüzde 2 ve çeyreklik yüzde 0,5 daralmasını bekliyordu.
Analistler, cuma günü BoJ’ın faizi sabit bırakma ihtimalinin yüksek olduğunu belirterek, söz konusu kararın ardından banka Başkanı Kazuo Ueda’nın gerçekleştireceği sözle yönlendirmelerinin piyasalarda oynaklığı artırabileceğini söyledi.
Öte yandan, cuma günü yüzde 0,7 artışla günü 156,77 seviyesinden tamamlayan dolar/yen paritesi, bugün de yükseliş eğilimine devam ederek önceki kapanışının yüzde 0,2 üzerinde 157,11 seviyesinden işlem görüyor.
Kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,9 yükselirken, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 0,1 azalış kaydetti. Bugün Çin ve Hong Kong pay piyasaları tatil nedeniyle işleme kapalı.
Yurt içinde ise cuma günü satıcılı bir seyir izleyen Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, günü önceki kapanışa göre yüzde 1,37 azalışla 10.138,97 puandan tamamlarken, bugün ödemeler dengesi, sanayi üretimi ve işsizlik oranı verileri yatırımcıların odağına yerleşti.
Dolar/TL, geçen haftanın son işlem gününde alıcılı bir seyir izleyerek günü önceki kapanışının yüzde 0,4 üzerinde 32,3532’den tamamlamasının ardından bugün bankalararası piyasanın açılışında 32,3970 seviyesinden işlem görüyor.
AA Finans’ın beklenti anketine katılan ekonomistler, cari işlemler hesabının nisan ayında 6 milyar 132,4 milyon dolar açık verdiğini tahmin etti.
Öte yandan, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Cumhurbaşkanlığı Tasarruf Tedbirleri Genelgesi’ni somut bir projeyle destekleyeceklerini belirterek, “Erken uyarı sistemiyle kamu harcamalarında verimlilik, kalite, hız ve tasarruf sağlamak amacıyla Yapay Zeka Destekli Muhasebe ve İleri Analitik Projesi’ni hayata geçireceğiz.” dedi.
Analistler, bugün yurt içinde sanayi üretimi, ödemeler dengesi ve işsizlik oranı, yurt dışında ise Avro Bölgesi’nde sentix yatırımcı güven endeksi verilerinin takip edileceğini belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 10.100 ve 10.000 puanın destek,10.200 ve 10.300 seviyelerinin ise direnç konumunda olduğunu kaydetti.
