Devrimci İşçi Sendikaları Federasyonu (DEV-İŞ), Kıbrıs’ta “Birleşik Federal Kıbrıs”a ulaşana kadar Euro kullanma konusunda AB Merkez Bankası ile müzakerelerin derhal başlatılması gerektiğini kaydetti.
Dev-İş’ten yapılan yazılı açıklamada, ülkede, TL’nin önlenemez değer kaybı sonucunda ekonomik krizin dayanılmaz boyutlara ulaştığına işaret edildi.
Buna paralel olarak, istikrarlı bir para birimi olan Euro maaş alabilme umudu ile Güneyde çalışma taleplerinin normal olduğu ifade edilen açıklamada, şunlar kaydedildi:
“15 Aralık tarihinde Türk-Sen sendikasının Güney’de örgütlü işçi sendikası SEK ile başlattıkları işbirliği neticesinde, Güney’de çalışmak isteyenlere ‘orada iş bulma’ konusunda yardımcı olma projeleri kamuoyu ile paylaşılmış ancak buna bağlı olarak kamuoyunda yanlış algılamalar olduğu sürecin başlamasının ikinci gününde ortaya çıkmıştır.
Kamuoyunda bu konuda oluşan birkaç noktadaki yanlış algının, ileride büyük hayal kırıklıklarına yol açmasını önlemek adına, konu ile ilgili bir basın açıklaması yapma gereği hâsıl olmuştur.
Öncelikle, Güney’deki çalışma hayatında örgütlü bir sendika ile ilk kez işbirliği yapılmıyor. Güney’deki çalışma hayatı ile ilgili istihdam da dâhil tüm konularda DEV-İŞ PEO ilişkileri yoğunlaşarak devam etmektedir. Sayıları 2 bin civarında olan Güney emekçileri içerisinde DEV-İŞ üyelerinin yanı sıra PEO üyeleri ve Güney’deki çalışma yaşamına dair tüm konuların koordinesini sağlamak adına 15 yılı aşkın bir süredir PEO bünyesinde DEV-İŞ’e bağlı bir Kıbrıslı Türk istihdam edilmiş ve halen görevdedir.
Netleştirilmesi gereken diğer bir unsur ise, Kıbrıs Cumhuriyeti kimliğine sahip herkesin Güney’de serbestçe çalışabileceği, Kıbrıs Cumhuriyeti işbumla kurumu dahil, iş başvurusunda buluna bileceğidir, hatta internet üzerinden işsizlik başvurusu yapabileceğidir. Yıllardır istihdam konusunda DEV-İŞ PEO istihdam olanakları konusunda zaten işbirliği yapmaktadır. Ancak Güney’deki istihdam olanakları ve Güney’de istihdam ihtiyacı sınırlı olduğundan, kamuya açık münhal ilan edilmemiştir. Gelinen noktada, Kuzey Kıbrıs’ta yaşanan ekonomik kriz neticesinde Güneyde istihdam talebi artmış ancak PEO ile yaptığımız istişareler neticesinde bu talebi karşılayacak istihdam alanları artmamıştır.
Kamuoyu ile paylaşılan Türk-Sen – SEK işbirliği ile yapılması öngörülen istihdam rakamları 8 bin olarak öngörülmüştür. Ancak kamuoyunda yanlış algıya sebebiyet vermiştir. Hayal kırıklığı yaşanabilecek en önemli nokta da burasıdır. Kamuoyunda oluşan algı, kısa bir süre içerisinde 8 bin kişinin güney Kıbrıs’ta istihdam edileceği algısıdır. Oysa Türk-Sen Başkanı yaptığı basın toplantısında istihdamı öngörülen 8 bin kişi için doğrusunu yaparak işe başlama tarihi vermemiş, peyderpey yapılacağı bilgisini vermiştir. SEK başkanı Andreas Matsas’da yaptığı basın açıklamasında bu konunun altını çizmiş, öngörülen istihdamlarda önceliğin güneyde yaşayan Kıbrıs vatandaşlarında olacağını belirtmiştir.
DEV-İŞ olarak bizim yaptığımız araştırmalar ve PEO’dan aldığımız bilgiler de bu doğrultudadır. İstihdam ihtiyacının en yüksek olması öngörülen Turizm sektörü, sezon itibarı ile düşüştedir ve mevcut istihdamlarda dahi daralma yaşanmaktadır.
Güneydeki çalışma hayatındaki genel tablo incelendiği zaman da sonuç farklı çıkmamaktadır.
Güney Kıbrıs’taki Ekim 2021 rakamlarına göre genel işsizlik oranı % 6.6 – genç işsizlik oranları ise % 15 olarak görülmektedir. Sayı olarak bakıldığı zaman tablo daha da netleşmektedir. Toplamda güney Kıbrıs’ta işsiz olduğunu belirten toplam kişi sayısı yine Ekim 2021 rakamlarına göre 31.355, açık münhal sayısı ise 11.471 olarak görülmektedir.”
Dev-İş, bu çerçevede Kıbrıs vatandaşlığı olan herkesin güneyde Euro karşılığı çalışma veya iş arama hakkı olduğunu ancak bu istihdam olanaklarının algılandığı kadar yüksek olmadığına işaret etti.
Kıbrıslı Türkler açısından olması gereken ve en gerçekçi senaryonun; adanın her anlamda istikrara kavuşturacak Birleşik Federal Kıbrıs’ın hayata geçmesi için gerçekçi ve akılcı politikalara dönebilmek olduğunu belirten Dev-İş, “Bu politikalar sayesinde de tıpkı Referandum sonrası Güneyin ‘hayır’ demesine rağmen, AB şemsiyesi altında, yeşil hat tüzüklerinin ve defacto AB müktesebat uyumlaştırma müzakerelerinin başlaması gibi… Bu bağlamda Birleşik Federal Kıbrıs’a ulaşana kadar, Euro kullanma konusunda AB merkez bankası ile müzakereler derhal başlatılmalıdır” ifadelerini kullandı.
