İmkan olsa, yaşlanmasını durdurmak istemeyecek insan çok azdır. Bu gençlik iksiri arayışı, modern tıbbın da büyük bir kolunu oluşturuyor.
Bu çalışmalarda C. elegans olarak bilinen bir solucan türü en çok umut vadeden test hayvanı oldu.
Scribbs Research’ten bir araştırma ekibi, C. elegans solucanında bir enzimi engelleyerek hayvanların ömrünü yüzde 45 artırmayı başardı.
C. elegans’ın genomu insan genomuna benziyor ve bu hayvanlar 2-3 haftalık kısa ömürleri boyunca yaşlanma belirtileri gösteriyorlar.
Bu da bu solucanları yaşlanma çalışmaları için ideal model yapıyor. Geçmişte bu küçük solucanlar, beyin ve sindirim sistemi arasındaki ilişkinin nasıl oluştuğunu anlamak için de incelenmişti.
Bu ilişkinin yaşlanma sürecinde de önemli bir rol oynadığı düşünülüyor. Bu solucanlar üzerinden bizim neden ölümsüz olacak şekilde evrilmediğimizi anlamaya çalışan bilimciler, bazı ilaçların yaşlanma sürecine nasıl etkisi olduğunu çözmeye çalışıyor.
Enzimler incelendi
Yeni çalışmada ekip uzun bir enzim listesini inceleyerek bunlardan hangisinin yaşlanmada rol oynayabileceğini belirlemeye çalıştı. Bu enzimlerin işleyişine müdahale eden araştırmacılar, hangi durumlarda hayvanların yaşam süresinin uzadığını gözlemledi. Çalışmadan elde edilen sonuçlar yaşlanmayla mücadele araştırmalarında yeni hedeflerin bulunmasına yardımcı olabilir. Bunun için araştırmacılar, serin hidrolaz adı verilen enzimleri engelleyen 100 kadar küçük molekül bileşenini teste tabi tuttu.
Çalışmanın yazarlarından Alice Chen “Metabolik işlemler yaşlanmanın oranını ve ömrü belirleme bakımından çok önemli ve serin hidrolazlar büyük metabolik enzimler. Bu yüzden bu yöntemle önemli bir yaşlanma önleyici enzim bulabileceğimizi düşündük.” diyor.
Yeni bir yol keşfedildi
Ekip, bileşenleri solucanlar yetişkinliğe eriştikten bir gün sonra hayvanlar üzerinde test etti ve hayvanların ömürlerini ölçtü. Bazı bileşenlerin solucanların ömrünü ortalama yüzde 15 civarında uzattığı görüldü. Ancak bunlar arasından bir tanesi öne çıktı. JZL184 adı verilen bir karbamat bileşeni, solucanların ortalama yaşam süresini yüzde 45 oranında artırdı. 30 günün sonunda bu bileşenin verildiği solucanların yarısından fazlası canlı ve sağlıklıydı. Öte yandan kontrol grubundaki solucanların neredeyse tamamı 30 gün içinde ölmüştü.
Araştırmacılar aslında JZL184 bileşeninin solucanlarda işe yarayacağından emin değildi. Bu bileşen aslında memelilerde kullanılmak için tasarlanmıştı ve JZL184’ün etki ettiği MAGL adlı enzim solucanlarda bulunmuyor. Ancak ekip detaylı bir incelemede, bu bileşenin solucanlarda, memelilerdeki MAGL enziminin işlevini üstlenen başka bir yolu takip ettiğini gördü.
Ekip, farklı türlerde bulunan bu iki yol arasındaki bağlantıyı kurarak gelecekte solucanlardaki çalışmaların nereye odaklanması gerektiğini ortaya çıkarmış oldu. Ayrıca bu keşif insanlarda yaşlanmayı önleyici çalışmalarda da yeni imkanlar ortaya çıkarabilir.
(dunyahalleri)
