Bilim insanları, sürekli yetersiz uykunun beynin atık maddeleri temizleme mekanizmasını bozarak bunama riskini artırabileceğini açıkladı.
Uzun süredir yapılan çalışmalar, glifatik sistemin beyin omurilik sıvısını kullanarak beyin dokusunu toksik maddelerden arındırdığını gösteriyordu.
Ancak yeni araştırmada, sistemin işlevinin bozulması durumunda amiloid ve tau proteinlerinin beyinde birikerek hafıza sorunlarına yol açabileceği belirlendi. Bu proteinler, Alzheimer hastalığının tetikleyicisi olabilen plaklar ve düğümler oluşturabiliyor.
UYKU NEDEN ÖNEMLİ?
The Journal of the Alzheimer’s Association dergisinde yayımlanan çalışmada, uykunun glifatik fonksiyonda kritik rol oynadığı vurgulandı. Araştırmacılar, bozulan uyku düzeninin bu sistemi olumsuz etkileyebileceğini belirtti. Bulgular, mevcut ilaçların glifatik fonksiyon üzerine etkisinin araştırılmasını ve yeni tedavi yollarının geliştirilmesini gündeme getirebilir.
Cambridge Üniversitesi’nden Dr. Yutong Chen, “Çalışmamız, geniş bir kohortta glifatik sistemin bozulmasının demansla ilişkisine dair güçlü kanıtlar sunuyor. Bu, sistemin nasıl geliştirilebileceğini araştırmamıza olanak sağlıyor” dedi.
Dr. Hui Hong ise, “Beyindeki küçük damar hastalıklarının Alzheimer gibi hastalıkları hızlandırdığına dair kanıtlarımız vardı ve şimdi bunun nedenini muhtemelen açıklıyoruz. Glifatik sistemin bozulması, amiloid ve tau proteinlerinin temizlenmesini engelleyebilir” ifadelerini kullandı.
Araştırmacılar, Dr. Chen tarafından geliştirilen bir algoritma ile 40.000 MR taramasını analiz etti. Üç biyobelirtecin bozulmuş glifatik fonksiyonla ilişkili olduğu ve artan bunama riskini öngörebileceği tespit edildi:
Profesör Bryan Williams, “Beynin atık temizleme sistemindeki sorunlar, yaşamın ilerleyen dönemlerinde bunama riskini sessizce artırıyor. Glifatik sisteme dair anlayışımızı geliştirmek, bunamayı tedavi ve önleme konusunda yeni araştırma yolları açıyor” dedi.
