Avrupa Komisyonu’nda İrlanda’dan alkollü ürünlere zararlı etiketi konulması yönünde gelen talebin kabul edilmesi kararının ardından İtalya’da Dışişleri Bakanlığı’ndan şarap üreticilerine kadar bir dizi aktörden tepki sesleri yükseldi. Şarap pazarında dünya lideri olan İtalya karardan rahatsız ve ekonomik açıdan zarar görmekten endişe ediyor. Yüksek dozda alkol içeren ürünler ile şarabın eş tutulmasına da karşı çıkan İtalya’da bir biyoloğun sözleri tartışma yarattı. Şarap tüketiminin az miktarda bile olsa kansere neden olduğunu hatta beyni küçülttüğünü öne süren Biyolog Antonella Viola’ya karşı çıkanlar şarabın İtalyan tarihi ve kültürü için vazgeçilmez bir parçası olduğunu ve az miktarda tüketimin zararsız olduğunu savunuyor. (Şeyda Canepa / NTV – Milano)
Avrupa Komisyonu’nun İrlanda’nın alkollü içeceklere tıpkı sigara paketlerinde olduğu gibi zararları konusunda uyarıcı ifade içeren etiketlerin konulmasına dair yeşil ışık yakması İtalya’nın da aralarında bulunduğu bazı üye ülkeler tarafından tepki ile karşılanmış ve İtalya’da Dışişleri Bakanlığı başta olmak üzere hem resmi makamlardan hem de şarap üreticileri ve tüketici derneklerinden yeme içme sektörü temsilcilerine bu konuda tepkili açıklamalar gelmişti.
İtalyanlar şarap gibi bir ürünün yüksek alkol içeren diğer alkolü ürünler ile eş tutulmasına, az ve kontrollü alkol kullanımının, sürekli ve zararlı bir şekilde tüketenler ile aynı kefeye konulmasına karşı. İtalyanlar şarap ürünlerinin dünya lideri oldukları pazar payına sekte vurulması riskini de içine alan endişelerini göz önüne sererken, şarap tüketiminin kültürlerinin vazgeçilmez bir parçası olduğunu da savunuyor.
Ancak ülke kamuoyunun hem fikir olduğunu gösteren bir dizi açıklamadan sonra Covid-19 salgını sırasında medyada yıldızı parlayan biyolog Antonella Viola’nın açıklamaları bu kez italyanların kendi aralarinda hararetli bir tartışma yaratti.
ŞARAP İÇENLERİN BEYNİ KÜÇÜLÜYOR İDDİASI
İtalya’nın en cok sarap üreten Veneto bölgesinde bulunan Padova Üniversite’sinde öğretim görevlisi olan Profesör Viola Corriere del Veneto gazetesine yaptığı açıklamada alkol tüketiminde az veya çok ayrımı yapmanın yersiz olduğunu vurgulayarak, alkol kullanımının insan beynini küçülttüğünü iddia etti.
Viola ayrıca tümör oluşumunda alkolün etkisini hatırlatarak günde bir veya iki kadeh şarap içen kadınlarda meme kanseri riskinin yüzde 27 arttırdığnı belirtti. Viola, alkolün etanol içerdiğini ve tıpkı amyant madddesi gibi Tip 1 kanserojen maddeler arasında olduğunu ve bunun bilimsel bir tespit olduğu için tartışılamayacağını belirtti.
Kendisine yöneltilen eleştiriler üzerine alkol tüketiminde güvenli bir eşik olmadığını bir bilim insanı olarak doğru verilerin paylaşılması gerektiğine inandığını, kamuoyunun doğru bilgilendirme ışığında kendi kararını vermekte özgür olması gerektiğini de sözlerine ekledi.
Viola, Adnkronos Salute’ye yaptığı açıklamada gelen tepkilere çok şaşırdığını ve alkol kullanımının kansere yakalanmakta risk faktörü olduğunun bilimsel bazda kanıtlandığını belirtti ve bilimin tartışmaya açık olamayacağını vurgulayarak Dünya Sağlık Örgütü, Uluslararası Kanser Arastırma Ajansı (IARC) ve İtalya Yüksek Sağlık Enstitüsü’nün konu hakkındaki bilimsel yayınlarında söylediklerinin defalarca yer aldığını belirtti.
Profesör Viola’ya ilk cevap yine kendisi gibi salgın zamanında ekranlarda sık sık yer alan bir diğer uzman olan Profesör Matteo Bassetti oldu ve sosyal medya hesabından kendisini alaycı bir dille eleştirerek kırmız şarap dolu bir kadeh kaldırdığı bir fotografını koydu. Salgın döneminde birbirleri ile tartışmalarıyla gündeme gelen diğer virolog, epidemiyolog, immunologlar bu kez başka bir tartışma alanında karşı karşıya geldi.
Kırmızı şarap tüketiminin dengeli ve düşük seviyede olursa sağlığa faydalı olabielecğini savunan Milano Üniversitesi ögretim üyesi virolog Profesör Fabrizio Pregliasco genclerin yüksek dozda alkol tüketiminin zararlarına yönelik olarak uyarılmasının ise önemine dikkat çekti.
Ülkenin kıdemli gazetecilerinden Vittorio Feltri ise şarap içmeden yaşamayı sıkıntıdan ölmeye eş tutarak Profesör Viola’nın kendi reklamını yapmak için bu tip iddialarda bulunduğunu ima etti.
AZ MİKTARDA KIRMIZ ŞARAP SAĞLIĞA YARARLI OLABİLİR İDDİASI
La Stampa gazetesine konuşan beslenme uzmanı doktor Giorgio Calabresi ise Profesor Antonella Viola’nın alkolün yaşam süresini kısalttığı iddiasına yönelik olarak 236.000 bilimsel yayının bu tezi çürüttüğünü belirterek abartılı alkol tüketimi ile dengeli şarap tüketimi arasındaki farka dikkat çekti. Akıllı ve sorumlu olarak tüketilen şarabın insan sağlığı için olumlu sonuçlar doğurduğunu açıkladı.
İrlanda’da alkolizmin sağlık sektöründe en büyük sorunlardan biri olduğunu vurgulayan doktor Calabresi İrlanda hükümetinin kararının alkol yüzünden gerçekleşen trafik kazalarındaki artış yüzünden alındığını belirterek, ülkede alkol tüketiminin son derece yüksek olduğunu, su yerine alkoliü içki içmeyi tercih eden bir ülke ile şarap kültürü olan İtalya’nın kıyaslanmasının yanlış olduğunu belirtti.
İtalya İstatistik Kurumu İSTAT’ın verilerine göre ülkede günde ortalama içilen şarap miktarı kişibaşı 1 kadeh ile sınırlı, 30 yıl önce bu oranın 3-4 kadeh olduğunu söyleyen doktor Calabresi yıllar içersinde şarap üretiminde kalite arttıkca kullanım oranının düştüğünü açıkladı.
Genclerin alkol tüketimi konusunda eğitilmesinin önemine değinen Calabresi 18 yaşından önce karaciğerin asgari miktarda bile olsa alkolü metabolize edemediğini hatırlattı.
Tartışmaya ünlü şarkıcı Al Bano’da katıldı. Doğduğu Puglia bölgesinde uzun yıllardır şarap üreten Al Bano Corriere del Mezzogiorno gazetesine verdiği demeçte şarabın kendi tarih ve kültürlerinin bir parçası olduğunu hatta dini ayinlerde bile kullanıldığını hatırlatarak şarabın kanserojen olmadığını savundu.
ALKOL GENÇ ÖLÜMLERİNDE İLK SIRADA
İtalya’da yayımlanan araştırmalara göre 24 yaş altı gençlerdeki ölüm oranlarındaki nedenlerin başında alkol geliyor.
Son yıllarda ülkede yayılan ve öncesinde sadece kuzey Avrupa ülkelerinde yaşayan genclere has bir alışkanlık olan alkol oranı yüksek segmentlerdeki içki kullanımındaki artışa dikkat çeken uzmanlar aileleri dikkatli olmaya çağırıyor. Alkol oranı daha düşük olan şarap yerine bu tip içkileri yüksek miktarda tek kerede tüketerek alkol komasına giren ve hayatını kaybeden genclerin yaş ortalamasının da gittikce düştüğü gözlemleniyor.
İTALYA ŞARAP ÜRETİMİNDE DÜNYADA İLK SIRADA
Veneto bölgesinde üretilen köpüklü şarap Prosecco basta olmak üzere OİV (Uluslararası Şarap bağları ve Şarap Organizasyonu) 2022 verilerine göre 50,2 milyon hektolitre ile dünyada şarap pazarının lideri olan İtalya dünyadaki her 5 şarap şişesinden birini üretiyor. Üretiminin yarısına ihrac eden İtalya’nın şarap sektöründe cirosu tüketiciler derneği Coldiretti’ye göre 14 milyar euro ve sektör toplamda 1 milyon 300 bin çalışana istihdam sağlıyor.
