Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Nisan’da Cenevre’de yapılacak 5+BM toplantısına AB’nin gözlemci olarak katılmak istediğini, bunun gayriresmi bir toplantı olduğunu ancak AB’nin, müzakereler başladığında gözlemci olarak katılabileceğini söyledi.
Çavuşoğlu, Belçika’nın başkenti Brüksel’deki NATO Dışişleri Bakanları Toplantısı sonrasında Türk gazetecilerle bir araya geldi.
ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken ile görüşmesi hakkında, “Geçmişte müttefiklerimizden başta hava savunma sistemi olmak üzere ihtiyaç duyduğumuz savunma sanayisi ürünlerini alamadığımızı da hatırlatarak, sonraki süreçte başta ABD olmak üzere ihtiyaçlarımızı müttefiklerimizden karşılamak için Türkiye’nin olumlu bir tutum içinde olduğunu hatırlatarak tüm görüş ayrılığı bulunan konuları ele almaya devam etmemiz gerektiğini konusunda mutabık kaldık.” dedi.
Brüksel’deki temasları hakkında bilgi veren Çavuşoğlu, önce AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell ile görüştüğünü, Doğu Akdeniz Konferansı gibi gelecekte atılabilecek adımları, ayrıca Türkiye’nin AB’den Gümrük Birliği ve 18 Mart 2016 tarihli Göç Mutabakatı’nın güncellenmesi, vize serbestisi gibi konulardaki beklentisini ilettiğini söyledi.
Ayrıca Karadağ, Fransa, İngiltere, ABD ve Hollanda’nın dışişleri bakanlarıyla ikili görüşmeler yaptığını, ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken ile de bir araya geldiğini hatırlatan Çavuşoğlu, ikili ilişkilerin yanı sıra Suriye, Libya, Afganistan, Kıbrıs ve Doğu Akdeniz gibi konuları ele aldıklarını ifade etti.
Çavuşoğlu, NATO Dışişleri Bakanları Toplantısı hakkında da bilgi verdikten sonra bu toplantıda terörle mücadelede “küresel ve bölgesel” gibi yanlış tabirlerin kullanılmaması gerektiğini hatırlattıklarını vurguladı.
Rusya konulu oturumda Türkiye’nin tecrübeleri hakkında bilgi verdiğini aktaran Çavuşoğlu, Rusya konusundaki düşünce ve tavsiyelerini müttefiklerle paylaştığını bildirdi.
Çavuşoğlu, AK Parti’nin bugün düzenlenen 7. Olağan Büyük Kongresi’nin hayırlı olmasını temenni ederek partinin yeni Merkez Karar ve Yönetim Kurulu (MKYK) ve diğer organlarında görev alan herkesle Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın liderliğinde, 2023 hedeflerine yönelik çalışmaları sürdüreceklerini kaydetti.
BLİNKEN İLE GÖRÜŞME
Çavuşoğlu, Blinken ile görüşmesi ve Afganistan konusundaki bir soru üzerine, ABD’li Bakan ile görüşmesinin yapıcı ortamda geçtiğini, tüm konuları açık yüreklilikle konuştuklarını belirtti.
“Bazı konularda görüş ayrılığı içinde olduğumuz sır değil.” diyen Çavuşoğlu, Türkiye’nin S-400 sistemlerini alması ve ABD’nin YPG/PKK’ya ve FETÖ’ye verdiği desteğin ilişkileri olumsuz etkilediğini hatırlattı.
Çavuşoğlu, bu konulardaki beklentileri aktardığını belirterek şöyle devam etti:
“Şu anda Türkiye’nin S-400 satın aldığını ve bu işin bittiğini bir kere daha söyledik. Geçmişte müttefiklerimizden başta hava savunma sistemi olmak üzere ihtiyaç duyduğumuz savunma sanayi ürünlerini alamadığımızı da hatırlatarak sonraki süreçte başta ABD olmak üzere ihtiyaçlarımızı müttefiklerimizden karşılamak için Türkiye’nin olumlu bir tutum içinde olduğunu hatırlatarak tüm görüş ayrılığı bulunan konuları ele almaya devam etmemiz gerektiğini konusunda mutabık kaldık.”
Çavuşoğlu, bugün 45 dakika civarında görüştüklerini belirterek “Önümüzdeki süreçte Türkiye veya Washington’da daha geniş kapsamlı bir görüşme gerçekleşmesi konusunda da mutabıkız.” diye konuştu.
ABD’ye daha önce S-400’ler konusunda teknik bir çalışma grubu kurulması önerisinde bulunduklarını anımsatan Çavuşoğlu, önceki yönetimin buna sıcak bakmadığını aktardı.
Çavuşoğlu, “NATO’nun dahil olacağı teknik çalışma grubuna şimdiki yönetimin de sıcak bakmadığını görüyoruz ama ikili düzeyde bir çalışma grubu oluşturarak ‘Bugüne kadar olanlar oldu, yaptırımlar da var Türkiye’ye yönelik, hem bunun üstesinden nasıl gelebiliriz hem de geleceğe yönelik stratejik konularda hangi adımlar atabiliriz’ konusunu konuşabiliriz. Bir yol haritası üzerinde çalışmamız lazım.” dedi.
Çavuşoğlu, Suriye konusunda Münbiç yol haritası ve Barış Pınarı Harekatı sonrası ABD ile yapılan ortak açıklamanın uygulanmadığını, PKK’nın artan saldırılarını da hatırlattığını vurguladı.
Çavuşoğlu, Irak’ın istikrarı ve Libya’da yeni hükümetin desteklenmesi gerektiğine işaret ederek Afganistan konusunda detaylı görüştüklerini söyledi. Çavuşoğlu, İstanbul’da Afganistan konulu toplantı düzenlenmesi hakkında şu değerlendirmeyi yaptı:
“Geçmişte hem Taliban hem yönetim hem de bazı dostlarımız böyle bir toplantıyı Türkiye’de gerçekleştirmemiz konusunda talepte bulunmuştu. En son ABD’nin de böyle bir talebi oldu. Biz Doha’ya alternatif bir platform oluşturmak istemiyoruz. Tam tersi Doha sürecini destekleyici bir toplantı gerçekleştirmek istiyoruz. Katar Dışişleri Bakanı, BM ve ABD gibi katkı sağlayacak ülkelerle hazırlıkları yapıyoruz. Hangi ülkeler açılışa davet edilecek, hangi konular konuşulacak ve nasıl bir sonuç bekliyoruz? Herkesin beklentisi Taliban ile yönetim arasında bir mutabakat zaptının imzalanması. Bu doğrultuda tüm taraflarla görüşüyoruz.”
Çavuşoğlu, toplantının tarihini bir an önce belirlemek istediklerini ifade ederek “Mümkünse nisan içinde 1 Mayıs’tan önce bu toplantıyı gerçekleştirmek istiyoruz. Blinken ile de bu konuda birlikte çalışarak bir netice almak istediğimizi teyit ettik. Kendileri de bu toplantı ve Türkiye’nin katkıları için teşekkür etti.” dedi.
AB İLE OLUMLU GÜNDEMİ SÜRDÜRMEK İSTİYORUZ
Çavuşoğlu, AB ile ilişkiler ve Kıbrıs konusundaki soru üzerine AB ile olumlu seyreden ilişkilerin sürdürülebilir olması için somut adımlar gerektiğini vurguladı.
Geçmişte AB ile Türkiye ilişkilerinin Doğu Akdeniz’deki durum nedeniyle olumsuz ilerlediğini, geçen yıl aralık ayındaki AB Liderler Zirvesi’nde uzatılan eli kabul ettiklerini hatırlatan Çavuşoğlu, “Biz o günlere dönmek istemiyoruz. Olumlu gündemi devam ettirmek istiyoruz. AB’nin de artık oyalama yerine şartlı cümleler yerine belli alanlarda somut adımlar atması gerekiyor.” ifadelerini kullandı.
Çavuşoğlu, bunları Gümrük Birliği’nin güncellenmesi, vize serbestisi ve göç mutabakatının uyarlanması olarak sıraladı.
AB’den sözlerini tutmasını isteyen Çavuşoğlu, “Türkiye sözünde durmuştur. AB yeterince durmamıştır.” diye konuştu.
Doğu Akdeniz’deki kaynakların hakça paylaşılmasının önemine işaret eden Çavuşoğlu, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bu amaçla AB’ye ortak bir Doğu Akdeniz Konferansı önerdiğini anımsattı.
Çavuşoğlu, buna tüm Akdeniz ülkeleriyle Doğu Akdeniz’de şirketi olan ülkelerin katılmasını istediklerini belirterek “Henüz AB’den bir cevap alamadık.” dedi.
Kıbrıs’ın katılımının sorun olarak göründüğünü kaydeden Çavuşoğlu, şunları aktardı:
“Hakça paylaşım görüşüleceği için Kıbrıs’tan ya iki taraf da katılsın ya hiçbiri katılmasın dedik. Hiçbiri katılmasın diyorlarsa Kıbrıs’ta iki tarafı bir araya getirecek bir yan etkinlik ya da toplantı gerçekleştirebiliriz. Burada hakça paylaşım konuşacağız. Biz de Rum kesimini tanımıyoruz. Bu konuda nasıl Kıbrıs müzakerelerini Kıbrıs Türklerinin de olduğu ortamda görüşebiliyorsak hakça paylaşımı da görüşebiliriz. Bu konuda herkesin esnek tutum sergilemesi gerekiyor.”
Kıbrıs’ta kalıcı çözüm için çaba sarf ettiklerini vurgulayan Çavuşoğlu, nisanda Cenevre’de yapılacak 5+BM toplantısına AB’nin gözlemci olarak katılmak istediğini, bunun gayriresmi bir toplantı olduğunu ancak AB’nin, müzakereler başladığında gözlemci olarak katılabileceğini söyledi.
AB İLE DİYALOG ARTMALI
Çavuşoğlu, AB ile diyalogun artırılması konusunda ise Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ve kendisinin Avrupalı muhataplarıyla temaslarının eskisine göre sıklaştığını ifade etti.
Türkiye ile AB’nin bir yol haritası üzerinde çalıştığını, artık Türkiye-AB zirvelerinin gerçekleşmesi gerektiğini belirten Çavuşoğlu, AB Komisyonu ve AB Konseyi’nin üye ülkelerden Türkiye ile göç mutabakatının güncellenmesi için yeniden müzakerelere başlamak üzere yetki isteyeceğini aktardı.
Çavuşoğlu, “Diyaloğun artarak ve her düzeyde devam etmesinde fayda var.” dedi.
(AA)
