Küresel ısınma ve insan faaliyetlerinin yıkıcı etkileri dünya genelinde aşırı sıcaklıklar ve orman yangınlarıyla hissedilirken, bilim insanlarından oldukça endişe verici bir uyarı geldi. Uzmanlar, gezegenimizin serin kalmasını sağlayan ve sıcaklığı dengeleyen Arktik deniz buzunda yer alan çok yıllık buz tabakasının bu yaz tamamen eriyebileceği konusunda uyardı. Söz konusu buz tabakasının erimesi, kutup ayıları ve morslarının habitatlarının yıkımıyla sonuçlanırken, dünyanın daha fazla ısınmasına neden olacak.
İngiltere’de yapılan yeni bir çalışma, rekor kıran kış rüzgarları tarafından daha sıcak sulara savrulduktan sonra, en eski ve en kalın Arktik deniz buzunun bu yaz erime riskinin yüksek olduğu konusunda uyardı.
Bununla birilikte, buzun kapsamı 1984’ten bu yana yaklaşık yüzde 50 azaldı ve şu anda yılın bu zamanı için tarihin en düşük seviyesinde bulunuyor.
London College Üniversitesi (UCL) tarafından yürütülen araştırma, kışın çoğu için sürekli olarak saat yönünde esen rüzgarların, Kuzey Kutbu’ndaki çok yıllık buz deposunun yüzde sekizini, yaz aylarında ise üçte ikisini güneydeki Beaufort Denizi’ne sürüklediğini buldu.
Araştırmayı yöneten UCL doktora öğrencisi Robbie Mallett, ‘Şubat ortasında güçlü bir hava sisteminin Kuzey Kutbu deniz buzunu kelimenin tam anlamıyla döndürdüğünü gördük. Daha yakından baktığımızda ise Kuzey Kutbu’nun kalbindeki buzun ‘hayatta kalma bölgesinden’ sürüklendiğini gördük” dedi.
DÜNYA’NIN DAHA FAZLA ISINMASINA NEDEN OLACAK
UCL Yer Bilimleri ve Colorado Boulder Üniversitesi’nden yardımcı yazar Prof. Dr. Julienne Stroeve ise, “Çok yıllık buz, yaz aylarında erimeye karşı daha dirençli olduğundan, bu buzun kaybı okyanusun yansıtıcı buz örtüsünü kaldırır. Okyanusun daha fazla ısı ve ışık emmesine gezegenin daha fazla ısınmasına neden olur” diye konuştu.
Bununla birlikte, Arktik deniz buzunu etrafında döndüren saat yönünde sürekli rüzgarlar, kutup girdabının zayıflamasıyla bağlantılı olarak gerçekleşti.
UYDU GÖRÜNTÜLERİ İNCELENDİ
Nature Communications Earth and Environment adlı bilimsel dergide yayımlanan çalışma kapsamında araştırmacılar, Aralık, Ocak ve Şubat aylarında deniz buzunun kalınlığını, nasıl hareket ettiğini ve çok yıllık buzun kapsamını gösteren hava durumu verilerini ve uydu haritalarını analiz etti.
Avrupa Uzay Ajansı’nın (ESA) CryoSat-2 misyonundan elde edilen verileri kullanan bilim insanları, Arktik deniz buzunun durumunun yıllar içinde gittikçe daha kötüye gittiğini keşfetti.
“EYLÜL’DEN ÖNCE ERİRSE GERİ GELMEYECEK”
Mallett, “Geçen kış işler kötü başladı ve sonra daha da kötüleşti. Deniz buzunun hiçbir zaman tam olarak iyileşmediği kış büyüme sezonuna rekor geç bir başlangıç gördük. Buna ek olarak, şimdi Kuzey Kutbu’nun en sıcak aylarında rekor düzeyde düşük ve tehlikeli bir şekilde konumlandırılmış çok yıllık bir buz örtüsüne sahibiz. Bu buz Eylül’den önce erirse, gitmiş demektir” dedi.
Öte yandan geçen ay yapılan farklı bir çalışmada, Dünya’nın 1979’dan bu yana her yıl küresel ısınma nedeniyle Kuzey Amerika’nın Superior Gölü’nü doldurmaya yetecek kadar buz kaybettiğini ortaya koydu. Araştırma, gezegenin 1979’dan 2016’ya kadar her yıl yaklaşık 2 bin 500 kilometrekare buz kaybettiğini söyledi.
KUTUP AYILARI VE MORSLAR ÜZERİNDE YIKICI ETKİLERİ OLACAK
Temmuz ayında yayınlanan bir başka araştırma ise Kuzey Kutbu’ndaki, ‘Son Buz Bölgesi’nin iklim değişikliği nedeniyle hızla eridiğini ve yok olması halinde kutup ayıları ve morslar üzerinde yıkıcı etkileri olacağını ortaya koydu.
